Depresyon

English version

Bu sayfa hakkında

Bu sayfa geçmişte ya da hâlihazırda depresyon rahatsızlığı yaşayan kişiler için tasarlanmıştır. Aynı zamanda hasta yakınları ve akrabaları için de bilgilendirici olacağını umuyoruz.

Sayfamız depresyonun nasıl bir durum olduğu, ne tür tedavileri olduğu, kendinize ya da depresyonda olan başka bir kişiye nasıl yardım edebileceğiniz gibi konularda bilgi içerir. Depresyon hakkında neleri ‘bilmediğimizi’ de özetlemeye çalıştık. Sayfanın sonunda daha fazla bilgiye ulaşabileceğiniz başka yerlerin iletişim bilgilerini de sunduk.

Giriş

Hepimiz zaman zaman kendimizi üzgün ya da çökkün hissederiz. Bu hisler genellikle bir iki haftadan uzun sürmez. Bazen bu duruma girmemizin bir nedeni olur, bazen nedensiz yere üzülürüz. Genellikle bu hislerle baş edebiliriz – örneğin bir arkadaşımıza dert yanarız - ve çoğunlukla bunun dışında başka bir şey yapmamıza gerek kalmadan bu hisler geçer.

Fakat depresyonda:

• bu hisler günler içinde geçmez ve haftalar ya da aylar boyunca sürer
• ve o kadar kötüdürler ki yaşamınızın akışını bozmaya başlar

Peki depresyon nasıl bir histir?

Depresyondaki pek çok kişide aşağıda listelenen belirtilerin hepsi görülmez, ancak pek çok kişide en az beş ya da altısı gözlenir.

• gün içinde, zamanın çoğunda (genellikle sabahları daha çok olmak kaydıyla) kendinizi üzgün hissedersiniz
• daha önce keyif aldığınız şeyler size keyif vermemeye başlar
• karar vermek eskisine göre zorlaşır
• normalde baş edebileceğiniz yaşamsal sorunlarla baş etme gücünüz azalır
• kendinizi fiziksel olarak çok yorgun hissedersiniz
• bir türlü rahat edemezsiniz ve kolay sinirlenirsiniz
• iştah ve kilo kaybı olur (ama bazen tersine iştah artışı da olabilir)
• uykuya dalmak güçleşir ve her zamankinden daha erken uyanmaya başlarsınız
• cinsel isteğiniz azalır
• kendinize güveniniz azalır,
• kendinizi değersiz, işe yaramaz hissedersiniz ve ümidiniz azalır
• diğer insanlarla etkinliklere katılmaya soğuk bakmaya başlarsınız
• sizi normalde rahatsız etmeyecek şeyler asabınızı bozmaya başlar
• tüm bu sayılanlar genellikle sabahları daha kötüdür
• intihar fikirleriniz olabilir

Özellikle sinsi başlayan depresyonlarda siz bu durumun tıbbi kökenli bir durum olabileceğini anlamayabilirsiniz. Yaşamsal sorunlarla baş etme gücünüz azaldığı için kendi kendinize bu durumun tembel ve yetersiz olduğunuzu, ya da artık yaşlandığınızı söylüyor olabilirsiniz. Genellikle diğer insanlar size sorunları büyüttüğünüzü ve içinden çıkılamaz bir durumun olmadığını söylese de, siz çaresiz olduğunuzu hissedersiniz.

Yaygın bedensel ağrılar, enerji eksikliği, güçsüzlük, takatsizlik olur. Eğer daha önceden teşhis edilmiş fiziksel bir hastalığınız varsa bunun belirtileri artar. Fiziksel belirtiler depresyonun ilk belirtileri arasındadır.

Depresyonun nedeni nedir?

Depresyon bazen belirli bir yaşamsal olayla ilişkilidir. Bu olay genellikle hayal kırıklığı yaratan, sizi zedeleyen bir kayba bağlıdır. Bu kayıp bir yakınınızın ölümü olabileceği gibi, para ya da itibar kaybı da olabilir. Fakat depresyon genellikle tek bir olayla ilişkili değildir ve birden fazla nedeni vardır. Aşağıda depresyonun olası nedenleri listelenmiştir.

Yaşamsal olaylar

Boşanma, sadakatsizliğe uğrama, iş kaybı depresyona neden olabilir. Genellikle bu tür olaylar insanı bir iç hesaplaşmaya sokar. Bu hesaplaşma haftalar ya da aylar boyunca devam edebilir. Çoğunlukla insan bu kaybı kabullense de bazen depresyonla sonuçlanırlar.

Bazı koşullara maruziyet

Yalnızlık, arkadaşsız kalma, askerlik ya da bazı toplumsal olaylar gibi stresli koşullara maruz kalmak, fiziksel tükenmişlik gibi koşullar depresyona neden olabilir.

Fiziksel hastalıklar

Fiziksel hastalıklar genellikle beynin işleyişini bozarak depresyona neden olabilir.

• kanser ya da kronik kalp hastalıkları gibi yaşamı tehdit eden hastalıklar
• artrit gibi uzun ve ağrılı hastalıklar
• özellikle gençlerde viral enfeksiyonlar
• hipotiroidi gibi hormonal hastalıklar
• kişilik yapınız:

Bazılarımızın genetik nedenler ya da erken yaşamsal olaylar nedeniyle kişilik yapısı depresyona eğilimli olabilir.

Alkol

Düzenli alkol tüketimi sizi depresyona meyilli kılabilir.

Cinsiyet

Kadınlar erkeklere göre depresyona daha meyillidir. Bu, erkeklerin hislerini daha az açıklamasının bir sonucu olabileceği gibi kadınların gündelik yaşamda (iş yaşamında ya da çocuk yetiştirirken) daha fazla travmaya maruz kalmasıyla da ilişkili olabilir.

Genler

Bazı ailelerde depresyon vakaları birikir. Eğer bir ebeveyniniz ağır bir depresyon geçirdiyse, bu, sizin depresyona girme riskinizi 8 kata yakın arttırır.

Peki ya bipolar bozukluk (manik depresif bozukluk)

Depresyon geçiren hemen hemen on kişiden birisinin aynı zamanda her zamankinden daha hareketli, aktif olduğu dönemler de olur. Bu duruma eskiden manik depresyon denirdi. Şimdi bipolar bozukluk (iki kutuplu bozukluk) adı verilmektedir. Bu hastalık depresyona göre ailesel yükü daha fazladır ve kadın erkek farkı gözetmez (bipolar sayfamızda daha ayrıntılı bilgi mevcuttur).

Depresyon bir zayıflık mıdır?

Bazı insanlar ‘sanki bu sizin tercihinizmiş gibi’ yaşamınızın kontrolünü yitirdiğinizi düşünebilir. Aslında depresyon bir hastalıktır. En düşünceli ya da ince eleyip sık dokuyan insanlar, belki de diğerlerinden daha fazla bir biçimde depresyon riski altındadır.

Ne zaman yardım aramaya başlamalıyım?

• Çökkünlüğünüz her zamankinden fazla olduğu ve bir türlü geçmediği zaman
• Depresif duygu durumunuz iş ve sosyal yaşamınızı sekteye uğratmaya başladığı vakit
• Bu yaşamın anlamsız olduğu, hayatın yaşamaya değer olmadığı hisleri gelirse

Arkadaşlarınızla paylaşmak işe yaramadığı zaman, öncelikle en kolay iletişime geçebileceğiniz bir aile hekimi size yardımcı olacaktır. Bazen profösyönel yardım almanız gerektiğini düşünmezken aileniz ya da arkadaşlarınız sizin için endişelendiklerini ve yardım almanız gerektiğini söyleyebilir. Bu genellikle doğru bir tespittir.

Kendinize nasıl yardım edebilir siniz?

Hislerinizi kendinize saklamayın:

Endişe ettiren kötü bir haber, ya da hayal kırıklığı yaşarsanız bunu mutlaka size yakın birisine anlatın. Kendiniz nasıl hissettiğiniz söyleyin. Konuşmak ya da ağlamak ‘birkaç defa bile olsa’ genellikle yardımcıdır. Zihnin en temel baş etme mekanizmasının ağlamak olduğunu unutmayın. Bunu bir zayıflık olarak görmeyin.

Bir şeyler yapın:

Evden dışarı çıkmak, egzersiz yapmak bazen sadece ufak bir yürüyüş iyi gelir. Kendinizi fiziksel olarak fit hissedersiniz. Çalışamıyorsanız bir aktif olmanız gereklidir. Bu evde yapılan işlere yardımcı olmak anlamına gelir. Bazen patlamış bir ampulü değiştirmek bile işe yarar.

Yemeyi kısmayın:

Yemek istemeyebilirsiniz. Ama yine de düzenli olarak beslenmeyi sürdürmelisiniz. Depresyon sırasında kilo kaybedebilirsiniz. Bu sizi sadece daha kötü hissettirecektir. Taze meyve sebzeler genellikle en yardımcı olan gıdalardır.

Alkole dikkat edin:

Acılarınızı yatıştırmak için alkol almayın. Alkol depresyonu kötüleştirir. Kendinizi kısa bir süreliğine iyi hissettirse de bu iyilik hali sürekli olmaz. Dahası yapmanız gereken işleri aksatmanızı ve kendinizi daha değersiz hissetmenize neden olur. Alkol fiziksel sağlığınız için de kötü bir seçenektir.

... ve esrar:

Esrar kullanımı sizi biraz rahatlatsa da, özellikle ergenlikte esrar kullanımının depresyonla ilişkili olduğu yönünde kanıtlar bulunmaktadır.

Uyku:

Eğer uyuyamıyorsanız bu konu hakkında endişelenmeyin. Rahatlatıcı bir müzik dinlemek ya da uyduğunuz mekânı değiştirmek işe yarayabilir. Böylece bedeniniz dinlenir ve zihninizin meşguliyeti azalır. Anksiyeteniz azalınca da daha kolay uykuya dalacaksınız.

Neden hakkında biraz kafa yorun:

Sizi depresyona sokanın ne olduğunu biliyorsanız, sorun hakkında düşünme, onu parçalara ayırmak, bu parçaları listelemek her biriyle nasıl baş edebileceğinizi düşünmek işe yarayacaktır.

Ümidinizi kaybetmeyin. Kendinize şunları hatırlatın:

Depresyon yalnızca sizin yaşadığınız bir şey değil.

İnanmak her ne kadar zor gelse de depresyon eninde sonunda geçecek

Bazen yardımı bile dokunur – eskisinden daha güçlü bir şekilde atlatabilirsiniz. İlişkilerinizi ve yaşamınızı daha doğru değerlendirmenize vesile olabilir.

Yaşamınızda daha önce bir türlü karar veremediğiniz hususlarda karar vermenizi kolaylaştırabilir.

Depresyondaki birisine ne tür yardımlar söz konusu?

Pek çok depresyon olgusu aile hekimi tarafından iyileştirilebilir. Belirtilerinizin derecesine ve eşlik eden durumlara göre aile hekiminiz size:

• kendinize nasıl daha yardımcı olacağınızı öğretebilir
• konuşma tedavileri (psikoterapilere) yönlendirebilir.
• antidepresan ilaçlar yazabilir.

Rehberli kendine yardım

Bu tedaviler şunları içerir:

• Bilişsel davranışçı terapi ilkelerine göre yazılmış kitap ya da broşürler
• İnternette olan ya da bilgisayar programları biçimindeki kendine yardım gereçleri
• 10-12 hafta, haftada 3 kez 45 dakika-1 saat arası süren egzersiz.

Kişilik yapınız ve yaşam tarzınıza göre bu kendine yardım programlarından hangisinin size en uygun olduğuna karar verilir.

Konuşma tedavileri (psikoterapiler)

Pek çok psikoterapi yöntemi mevcuttur. Bunların bazılar oldukça etkilidir.

Danışmanlık

Hisleriniz konusunda sadece konuşmak bile depresyonunuzun derecesine göre kâfi olabilir. Bazen insan yakın akrabaları ya da arkadaşlarıyla konuşamadığı özel konular hakkında bir danışmanla daha kolay konuşabilir. Aile hekiminiz sizi doğru danışmana yönlendirebilir.

Bilişsel davranışçı terapi (BDT)

Çoğumuzun alışık olduğu düşünce kalıpları vardır. Bazen bu kalıplarla düşünmek depresyonunuzun altta yatan nedeni olabilir. BDT bu kalıpları değiştirmeyi hedefleyen bir tedavi yöntemidir. BDT’nin hedefi özetle:

1. gerçekçi olmayan ve işe yaramayan düşünce kalıplarını değiştirmek
2. bunların yerine işe yarayan düşünce ve davranış kalıpları edinmektir.

BDT sayfamızda daha kapsamlı bilgi mevcuttur.

Problem-çözme terapileri

Bu terapiler yaşamsal sorunlarınızla baş etme becerinizi arttırır.

Eş terapisi

Depresyonunuzun altta yatan nedeni partnerinizle olan ilişkinizse, ilişki terapisi konusunda yetkin terapistlerin çalıştığı, aşağıda iletişim bilgileri sunulan RELATE isimli kuruluş size yardımcı olabilir.

Destek grupları

Eğer sizi depresyona sokan bir hastalık ya da hasta bir yakınınızın olmasıysa bu deneyiminizi benzer sorunları olan kişilerle paylaşmanıza olanak veren destek grupları faydalı olacaktır.

Yas danışmanlığı

Sizin için değerli bir kimsenin kaybı nedeniyle depresyona girdiyseniz, yetkin bir yas danışmanı faydalı olacaktır.

Kişiler arası ve dinamik psikoterapi

Yaşamınızda uzun süredir sizi rahatsız eden ve ilişkileriniz etkileyen zorluklar yaşıyorsanız bu terapiden fayda göreceksiniz. Bu uzun soluklu bir tedavidir ve geçmiş deneyimlerinizin bugünkü sorunlarınızla nasıl bir etkileşimde olduğunu kavramanıza yardım etme amacı taşır.

Grup terapileri

Grup içinde konuşmak, davranışlarınızın başka insanlar üzerindeki etkilerini gözlemlemenize yarar. Böylece güvenli bir ortamda insanların sizi nasıl gördüğünü görür ve uyumsuz yönlerinizi değiştirebilirsiniz.

Psikoterapilerin çoğu için zaman gerekir. Seanslar genellikle 1 saat civarı sürer ve bazı terapilerde 30 seans geçirmeniz gerekebilir. Bazı terapistler sizi haftada bir çağırırken bazıları 2-3 haftada bir çağıracaktır.

Psikoterapilerin sorunlu yanları

Bu tedaviler güvenli tedavilerdir, ama bazen zararlı yanları da olabilir. Örneğin konuşmak bir olay hakkında kötü anılarınızı canlandırarak kısa bir süreliğine size acı verebilir. Psikoterapi kişilik özelliklerinizi değiştirebilir. Yakın ilişkileriniz bu durumdan etkilenebilir. Terapistinize güven hissetmek çok önemlidir. Ayrıca terapistinizin eğitimli bir terapist olması da çok mühimdir. Öte yandan bazı psikoterapiler ne yazık ki sigortanız kapsamında olmayabilir.

Antidepresanlar

Eğer depresyonunuz ağır derecedeyse, ya da dirençliyse size antidepresan reçete edilebilir. Bu ilaçlar uyuşturucu nitelikte değildir. Evhamınızı azaltırlar, baş etme gücünüzü arttırırlar ve böylece yaşamsal sorunlarla daha iyi başa çıkmaya başlamanıza yardım ederler. Bu ilaçların etkinliği konusu medyada bazen tartışma konusu olsa da özellikle şiddetli depresyonda kesinlikle çok yardımları olmaktadır.

Eğer size bir antidepresan reçete edilirse bunun etki göstermesi için en az iki hafta geçmesi gerektiğini bilmelisiniz. Ama ilk günlerden itibaren daha iyi uyuyabildiğinizi ve evhamınızın azaldığını fark edeceksiniz.

Antidepresanların çalışma mekanizması nedir?

Beyin milyonlarca hücreden oluşur. Bu hücreler birbirleriyle nörotransmitter adı verilen bir kimyasal madde aracılığıyla iletişim halindedir. Beynin çeşitli bölgelerinde 100’e yakın nörotransmitter görev yapar. Depresyonda bu nörotransmitterlerden ikisi; serotonin (5HT) ve noradrenalinin etkilendiği düşünülmektedir. Antidepresanlar sinir uçlarında bu iki nörotransmitterin miktarını ve dolayısıyla işlevini arttırmaktadır. Antidepresanların kişinin duygu durumunda yükseltici bir etkisi olduğu kesindir. Yine de bu etkiden sorumlu mekanizmanın bu olup olmadığı halen kesinleşmiş değildir.

Antidepresan kullanımının sorunlu tarafları

Tüm ilaçlarda olduğu gibi antidepresanların da yan etkileri vardır. Bunlar genellikle hafif yan etkilerdir ve birkaç hafta içinde ortadan kalkarlar. Yeni antidepresanlar (SSRI grubu ilaçlar) kullanımın başlarında kişinin evhamını biraz arttırabilir ve sanki sizi daha çok hasta ediyor gibi gelebilir. Eski grup antidepresanlar ise en çok ağız kuruluğu ve kabızlığa neden olurlar. İlacı reçete eden hekim bu tedaviden neler umduğunu size açıklamalıdır. Ayrıca eczacınız size ilacın nasıl kullanacağınıza dair yazılı bir kâğıt temin etmelidir.

Eğer bir antidepresan sizi uykulu yaparsa, o ilaç gece alınmalıdır ki uyumanıza yardımcı olsun. Eğer gün içinde uykululuk yapıyorsa bu etki kaybolana dek araç kullanımına dikkat etmelisiniz. Alkol de uyku veren bir madde olduğu için bu ilaçları kullanırken alkolden uzak durmalısınız. Bu ilaçları kullanırken özel bir diyet düzenlemesine genellikle gerek yoktur.

Size antidepresan reçete eden hekim genellikle bir pratisyen (aile hekimi) olacaktır. İlk başta ilacın etkisini değerlendirmek amacıyla sizi düzenli aralıklarla kontrole çağıracaktır. Eğer ilaçlar işe yarıyorsa, o zaman en az altı ay bu tedaviyi sürdürmeyi isteyecektir. Eğer daha önce başka depresyon atakları geçirdiyseniz, o zaman bu süreyi daha da uzun tutacaktır. İlacı kesme zamanı gelince mutlaka yavaş yavaş kesmenizi önerecektir.

İnsanlar genellikle antidepresan ilaçların bağımlılık yapıp yapmadığı konusunda endişe ederler. Eğer bir antidepresanı hızlı bir biçimde keserseniz kaçınılmaz olarak çekilme belirtileri hissedersiniz. Bunlar arasında evham, ishal, canlı rüya ve kâbuslar görmek vardır. İlaç yavaş yavaş kesilirse bu belirtiler ortaya çıkmaz. Öte yandan kesilme belirtilerinin ortaya çıkması bağımlılık değildir ve örneğin valium (diazem) gibi ilaçlarda olduğu gibi aynı etkinin ortaya çıkması için ilacınızın dozunu giderek arttırmaya gerek yoktur.

Gençlerde antidepresan kullanımı

Özellikle ergenlik döneminde antidepresan kullanımında dikkat edilmesi gereken özel bir husus vardır. SSRI grubu antidepresanların bu yaş grubunda intihar düşüncelerini arttıyor olabileceği yönünde kanıtlar vardır. Bu nedenle Birleşik Krallıkta:

• Ergenlerde kullanım için lisans alan tek antidepresan fluoksetindir.
• Fluoksetin tek başına değil psikoterapiye ek olarak kullanılır.
• Mutlaka bir psikiyatrist tarafından reçete edilmelidir.
• Hasta en az ayda bir kontrole çağırılmalıdır.

Antidepresanlar sayfamızda daha ayrıntılı bilgi bulabilirsiniz.

Alternatif Tedaviler

Sarı kantaron (St. John’s Wort) bitkisel bir psikotroptur ve aktarlarda bulunur. Özellikle Almanya’da yaygın kullanılmaktadır ve ılımlı depresyonlarda etki ettiği yönünde kanıtlar vardır. Tablet olarak da satılmaktadır. Etkisini antidepresanlara benzer biçimde gösterdiği yönünde bulgular vardır, ama bazı kişiler yan etki bildirir. Bu maddeyle ilgili önemli bir nokta bu maddenin antidepresan tedavilerle etkileşip kötü sonuçlar verme ihtimalinin olmasıdır. Bu nedenle eğer bu maddeyi bir biçimde kullanıyorsanız mutlaka psikiyatristinizi bu konudan haberdar etmelisiniz.

Hangisi bana daha uygun? Antidepresanlar mı? Psikoterapi mi?

Eğer depresyonunuz hafif derecedeyse genellikle bir antidepresana ihtiyacınız yoktur. Ama eğer derecesi daha ağırsa ya da çok uzun sürdüyse, o zaman antidepresan ve/veya psikoterapi tedavilerini denemek yararlı olacaktır.

Bazı kimseler önce antidepresan tedaviyle duygu durumları kalkındıktan sonra psikoterapinin daha faydalı olduğunu düşünmektedir. Böylece, hayatınızda üzerinde çalışacak bazı noktalar belirlenip, bunların sizi yeniden depresyona sokmasının önüne geçilebilir.

Ilımlı ve orta dereceli depresyonlarda antidepresanların ve psikoterapinin etkinliği hemen hemen aynıyken, ciddi depresyonlarda antidepresanlar daha etkilidir (bkz. Kaynaklar). Öte yandan, tedavi kararı tedavilerin birbirlerine karşı durumlarının mukayesesine değil sizin için hangi tedavi yönteminin daha uygun olduğunu düşünmekle verilmelidir. Bazı kişiler ilaç almaktan, bazı kişiler konuşmaktan hoşlanmaz. Dolayısıyla bu kararda kişisel özellikler de etkilidir. Ayrıca ülkenin bazı kesimlerinde psikoterapi ve danışmanlık hali hazırda sunulamayan hizmetlerdir. Çökkün durumdayken bu seçenekleri değerlendirmek ayrıca zordur. Bu nedenle tedavi kararında aile ve arkadaşlarınızın desteğini alabilirsiniz.

Bir psikiyatristle görüşmem gerekecek mi?

Muhtemelen hayır. Çoğu depresyon hastası pratisyen hekimin müdahalesiyle düzelir. Eğer durumunuz düzelmezse pratisyen hekim sizi bir psikiyatriste ya da Toplum Ruh Sağlığı Ekibinin (Community Mental Health Team) bir üyesine devreder. Psikiyatrist ruhsal bozuklukların tedavisi alanında uzmanlaşmış bir tıp hekimidir. Toplum Ruh Sağlığı ekibi ise hemşire, psikolog, sosyal hizmet uzmanı ya da uğraş terapistlerinden oluşur. Hangi disiplinden olurlarsa olsunlar ruhsal bozuklukların tedavisi konusunda yeterince donanımları ve tecrübeleri bulunmaktadır.

Psikiyatristle ilk görüşmeniz muhtemelen 1 saat civarı sürecek. Bazen bu görüşmeye bir yakınınız da çağrılabilir. Psikiyatrist sizin geçmişiniz, tıbbi ve ruhsal hastalıklarınız konusunda sizden bilgi isteyecek, sonra yaşamınızda yakın zamanlarda neler olduğunu sorgulayacak, depresyonun nasıl geliştiği ve tedavisi için o zamana kadar yaptıklarınızı öğrenmek isteyecek. Bu soruların tümünü yanıtlamak zor olsa da hekimin sizi iyi anlaması ve tedavi etmesi için bu soruların yanıtlarını bilmesi gerekiyor.

Daha sonra size bir tedavi önerecek. Eğer depresyonunuz ağırsa sizi hastaneye yatırmayı bile teklif edebilir. Ama bu durum nadirdir ve ortalama yüz depresyon hastasından biri hastaneye yatırılarak tedavi edilir.

Eğer hiç tedavi almazsam ne olur?

İyi haber olarak 5 depresyon hastasından 4’ünün hiç tedavi almasa bile 4-6 ay içinde kendi kendine iyileşeceğini söyleyebiliriz. Peki, o zaman depresyonu neden tedavi ediyoruz ki? Ediyoruz çünkü 5 hastadan biri 2 senelik bir süre zarfında iyileşmiyor. Öte yandan 4-6 aylık süre, depresyondaki birisi için çok zor geçebilir. Eğer bir depresyon atağı geçirdiyseniz ikinci bir atağı geçirme şansınız %50’dir ve tedavi bu riskin de önüne geçecektir. Ayrıca tedavi depresyonda intihar riskini de azaltır.

Bu sayfadaki önerileri yerine getirmek depresyon sürenizi kısaltacaktır. Depresyon geçtikten sonra yaşamınızda başarıyla atlattığınız zorlu bir durum yaşamış olacaksınız ve bundan sonraki sorunlarınızın üstesinden gelmeniz için iyi bir örnek teşkil edecek.

Elektrokonvulzif Terapi (kısaca EKT)

• Ciddi depresyonda hayati risk söz konusuysa ve hızlı tedavi gerekiyorsa,
• orta ve ağır dereceli depresyonlarda diğer tedavi alternatifleri denenip başarısız olunduysa kullanılan bir tedavi yöntemidir.

EKT beyinden bir elektrik akımı geçirilmesi esasına dayanır ve bu nedenle yalnızca hastanelerde uygulanabilir. EKT sayfamızda ayrıntılı bilgi bulabilirsiniz.

Depresyonda olan birisine nasıl yardım edebilirim?

• Dinlemek zordur. Aynı şeyleri belki birden fazla kez duyarsınız. Ama dinlemek çok faydalıdır. Sizden açık bir şekilde istenmediği takdirde, sizin aklınıza çok yatsa bile, belirli konularda önerilerde bulunmak pek uygun olmayabilir. Eğer depresyon açık bir biçimde belirli bir yaşam olayı ile ilgiliyse o zaman o olayın üstesinden gelinmesi yönünde ufak önerilerde bulunabilirsiniz.
• Depresyonda olan birisiyle az da olsa vakit geçirmek onun için yapabileceğiniz en iyi şeydir. Böylece onları konuşmaya ve normal yaşamlarına devam etmeye yüreklendirebilirsiniz.
• Depresyondaki bir kişi iyileşebileceğini düşünmez, hâlbuki iyileşirler. Bu nedenle bu gerçeği defalarca tekrar etmek gerekse bile onlara söylemelisiniz.
• İyi beslendiğinden emin olun.
• Alkolden uzak durmasını sağlayın
• Eğer durum giderek kötüye gidiyorsa ve hasta artık yaşamaktan keyif almadığını söylüyorsa bu durumdan doktorunu haberdar etmesini sağlayın.
• Yardım taleplerini geri çevirmelerinin önüne geçmeye çalışın. Eğer tedavi konusunda şüpheleri varsa bu şüpheleri en iyi hekimin gidereceğini söyleyin.

Daha fazla bilgi için:

Reading Well Agency: Books on Prescription serisinden faydalanabilirsiniz. Bu kitaplar kendine yardım prensipleriyle yazılmıştır. Bu kitaplarda Royal Collage of Psychiatrists üyeleri tarafından önerilen şemalar mevcuttur ve bunlara halk kütüphanelerinde erişebilirsiniz.

Kaynaklar

• Randomised controlled trial of problem solving treatment, antidepressant medication, and combined treatment for major depression in primary care. British Medical Journal (2000); 320:26-30
• Natural history and preventative treatment of recurrent mood disorders. Thase FE. Annual Review of Medicine (1999); 50:453-468.
• NICE Clinical guideline 90 Depression: the treatment and management of depression in adults (update) 2010. National Institute for Clinical Excellence, London
• NICE Clinical guideline 28 The treatment of depression in children and young people. September 2005, National Institute for Clinical Excellence, London
• National Institute for Health & Care Excellence: TA 59: Electroconvulsive therapy ECT guidance (2010)
• Effectiveness of antidepressants: evidence based guidelines for treating depressive disorders with antidepressants.
• Anderson IM et al. (2000); Journal of Psychopharmacology 14 (1): 3-20.
• Problems stopping: antidepressant discontinuation reactions. British Medical Journal; (1998) 316:1105-1106.
• Cannabis and mental health (2002) Rey and Tennant, BMJ 325 (7374): 1183.

Diğer kurum ve kuruluşlar

• Doğum Sonrası Depresyon Vakfı (Association for Postnatal Depression) Yardım Hattı: 020 7386 0868 (10am- 2pm: Pzts, Çarş ve Cuma ya da, 10am- 5pm: Salı ve Perş). Doğum sonrası annelerin bir kısmında ortaya çıkabilen ruhsal bozukluklar konusunda yardım sağlar.
• Aware Kuruluşu: Yardım hattı: 1890 303 302. İrlanda ve Kuzey İrlanda’da depresyondan muzdarip kimselere yardım sağlar.
• Depresyon Dayanışma Kuruluşu (Depression Alliance): Tel: 0845 123 23 20; email: information@depressionalliance.org. Depresyonu olan kimselere ve onların akrabalarına destek ve bilgi sağlar. Grup terapileri düzenler.
• Birleşik Krallık Depresyon Kuruluşu (Depression UK): (Eski adıyla ‘Adsız Depresifler Kardeşlik Kurumu); Email: info@depressionuk.org. Depresyonu hastalarının karşılıklı birbirine yardım etmesine aracılık olan bir kuruluştur.
• Bipolar Kurumu (Bipolar UK): Tel: 0207 931 6480; email; mdf@mdf.org.uk. Bipolar bozukluğu olan kişilerin finanse ettiği bir kurumdur. Yaşamlarının kontrolünü yeniden kazanmalarını hedefler.
• Ulusal Premenstürel Sendrom Birliği (National Association for Premenstrual Syndrome): Phone/Fax: 0870 777 2178. PMS hastalarınıa bilgi ve destek sunan bir tıbbi yardım kuruluşudur.
• Relate Kuruluşu: Tel: 0300 100 1234; email: enquiries@relate.org.uk. Birleşik Krallıktaki en büyük ilişki terapisi ve danışmanlığı kuruluşudur.
• Samaritans Kuruluşu: Yardım Hattı: 08457 90 90 90; (İrlanda): 1850 60 90 90; e-posta: jo@samaritans.org. İntihar fikirleri olan, kendisini ümitsiz hisseden kimselere destek sunar.
• SaneLine: Tel. 0845 767 8000. Ruhsal bozukluğu olan kimselere mesai saatleri dışında hizmet veren (saat 6:00pm – 11:00pm) duygusal destek ve bilgi verme hizmeti sunan bir yardım hattı.
• Genç Zihinler (Young Minds):Tel: 020 7336 8445. 25 yaş altı erişkin ve çocuklara hizmet veren ulusal bir yardım kuruluşu.

Bu sayfa Royal College of Psychiatrists’e bağlı Halk Eğitimi Editörler Komitesince, ve Depression Alliance kuruluşunun katkılarıyla hazırlanmıştır.

Dizi Editorü: Dr. Philip Timms

Kullanıcı girdisi: Depression Alliance üyeleri

Sayfadaki şekiller: Lo Cole: http: www.locole.co.uk

Bu sayfa yzılma zamanındaki en iyi kanıtlar gözetilerek hazırlanmıştır. Bu konudaki bilgiler çok hızla değiştiği için College ruh sağlığı sayfalarını hızlı bir biçimde güncellemek için çaba harcamaktadır.

Depresyon hakkındaki diğer sayfalar