Σωματική ασθένεια και ψυχική υγεία

Πολλοί από εμάς κάποια στιγμή στη ζωή μας θα αντιμετωπίσουμε μια σοβαρή σωματική ασθένεια ή μια σωματική ασθένεια που θα αλλάξει τη ζωή μας. Τόσο η ασθένεια όσο και η θεραπεία της μπορούν να επηρεάσουν τον τρόπο που σκεφτόμαστε και αισθανόμαστε. Οι πληροφορίες αυτές απευθύνονται σε όσους πάσχουν από σωματική ασθένεια που επηρεάζει την ψυχική τους υγεία, καθώς και στους ανθρώπους που τους φροντίζουν.

Ποιες είναι οι επιπτώσεις μιας σωματικής ασθένειας;

Η ύπαρξη ή η ανάπτυξη μιας σωματικής ασθένειας μπορεί να επηρεάσει κάθε τομέα της ζωής σας. Μπορεί να επηρεάσει το πρακτικό μέρος της ζωής σας, όπως:

• Την εργασία — Ίσως χρειαστεί να σταματήσετε να εργάζεστε, να εργάζεστε λιγότερο ή να αλλάξετε δουλειά.
• Τις καθημερινές δραστηριότητες — Μπορεί να δυσκολεύεστε να συμμετέχετε σε δραστηριότητες που σας αρέσουν ή να συναντάτε τους φίλους και την οικογένειά σας όσο θα θέλατε. Μπορεί να χρειάζεστε υποστήριξη από τους φίλους, την οικογένεια ή μια επαγγελματική υπηρεσία για να κάνετε τα πράγματα που συνηθίζατε να κάνετε μόνοι σας.
• Τα οικονομικά — Η σωματική ασθένεια μπορεί να έχει αντίκτυπο στα οικονομικά σας για διάφορους λόγους. Για παράδειγμα, το κόστος μετακίνησης σε ιατρικά ραντεβού ή επειδή εσείς ή τα άτομα που σας υποστηρίζουν πρέπει να εργάζεστε λιγότερο.
• Την παραμονή στο νοσοκομείο — Μπορεί να χρειαστεί να υποβληθείτε σε ορισμένες θεραπείες ή επεμβάσεις στο νοσοκομείο. Αυτό σημαίνει ότι θα περάσετε χρόνο μακριά από το σπίτι και τα συνήθη δίκτυα υποστήριξής σας.

Η ύπαρξη μιας σωματικής ασθένειας μπορεί επίσης να έχει αρνητικές επιπτώσεις στον τρόπο με τον οποίο σκέφτεστε και αισθάνεστε:

• Άγχος — Είναι κατανοητό ότι η ύπαρξη μιας σωματικής ασθένειας μπορεί να σας προκαλεί ανησυχία για το μέλλον και να αισθάνεστε άγχος για το παρόν. Μπορεί να αισθάνεστε ιδιαίτερα ανήσυχοι για ορισμένα πράγματα. Για παράδειγμα, για ένα σημαντικό αποτέλεσμα μιας εξέτασης ή για την οργάνωση της φροντίδας του παιδιού σας, εάν χρειαστεί να πάτε στο νοσοκομείο.
• Αίσθηση του εαυτού — Οι σωματικές ασθένειες μπορεί να σας κάνουν να νιώθετε ότι δεν έχετε τον έλεγχο του σώματός σας και της ζωής σας. Η ύπαρξη μιας σωματικής ασθένειας δεν είναι συνήθως κάτι που μπορείς να ελέγξεις σε μεγάλο βαθμό. Αυτό μπορεί να είναι ενοχλητικό και απογοητευτικό.
• Σχέσεις — Η ύπαρξη μιας σωματικής ασθένειας μπορεί επίσης να σας κάνει να νιώθετε μοναξιά και απομόνωση από τους φίλους και την οικογένεια. Μπορεί να μην θέλετε να μοιραστείτε μαζί τους το πώς αισθάνεστε για να μην τους ανησυχήσετε ή για να μην τους αναστατώσετε. Ή μπορεί να θέλετε να μοιραστείτε αυτό που περνάτε, αλλά να νιώθετε ότι δεν θα σας καταλάβουν.
• Κατανόηση του κόσμου — Η ασθένεια μπορεί να σας κάνει να αμφισβητήσετε τον κόσμο γύρω σας και την αντίληψη για το τι είναι δίκαιο και σωστό. Ορισμένοι άνθρωποι θεωρούν ότι επηρεάζει τις πνευματικές ή θρησκευτικές τους πεποιθήσεις.

Εάν η σωματική σας ασθένεια έχει αρνητικές επιπτώσεις στην ψυχική σας υγεία, υπάρχει διαθέσιμη βοήθεια. Τα άτομα που παρέχουν τη σωματική σας περίθαλψη θα θέλουν να γνωρίζουν εάν χρειάζεστε υποστήριξη για την ψυχική σας υγεία. Θα μπορούν να σας παραπέμψουν σε άλλους επαγγελματίες ή οργανισμούς που μπορούν να σας βοηθήσουν.

Πώς μπορώ να καταλάβω αν η σωματική μου ασθένεια επηρεάζει την ψυχική μου υγεία;

Μια σωματική ασθένεια μπορεί να επηρεάσει την ψυχική σας υγεία με διαφορετικούς τρόπους, ανάλογα με το ποιος είστε και τι συμβαίνει στη ζωή σας. Δεν θα προσπαθήσουμε να καλύψουμε κάθε πρόβλημα ψυχικής υγείας εδώ, αλλά παρακάτω θα βρείτε ορισμένα συμπτώματα που μπορεί να θέλετε να προσέξετε.

Άγχος

Αν νιώθετε άγχος, μπορεί να διαπιστώσετε ότι:

• αισθάνεστε διαρκώς ανήσυχοι για ένα ή για πολλά διαφορετικά πράγματα
• αισθάνεστε ανίκανοι να χαλαρώσετε
• παρατηρείτε αλλαγές στον ρυθμό που χτυπάει η καρδιά σας, στην αναπνοή σας ή στην πέψη σας.
• Μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα για τα συμπτώματα του άγχους διαβάζοντας την πηγή για το άγχος.

Κατάθλιψη

Αν νιώθετε κατάθλιψη, μπορεί να διαπιστώσετε ότι:

• αισθάνεστε πολύ δυστυχισμένοι την περισσότερη ή όλη την ώρα
• αισθάνεστε κουρασμένοι, ανήσυχοι και παρατηρείτε αλλαγές στον ύπνο, τη διατροφή ή το ενδιαφέρον σας για το σεξ
• δεν έχετε όρεξη να αλληλεπιδράσετε με άλλους ανθρώπους.

Μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα για τα συμπτώματα της κατάθλιψης διαβάζοντας την πηγή για την κατάθλιψη.

Διαταραχή προσαρμογής

Είναι απολύτως κατανοητό να αισθάνεστε ανήσυχοι, στεναχωρημένοι ή αναστατωμένοι όταν έχετε αναπτύξει μια σωματική ασθένεια ή έχετε υποστεί έναν τραυματισμό. Δεν υπάρχει «φυσιολογικός» τρόπος αντίδρασης σε δύσκολες καταστάσεις ή στην αβεβαιότητα.

Ωστόσο, αν δυσκολεύεστε να «προσαρμοστείτε» σε ένα στρεσογόνο γεγονός ή μια σειρά γεγονότων, μπορεί να έχετε κάτι που ονομάζεται «διαταραχή προσαρμογής».

Αν έχετε διαταραχή προσαρμογής, μπορεί:

• να μην μπορείτε να σταματήσετε να σκέφτεστε τη σωματική σας ασθένεια ή τι σημαίνει αυτή για εσάς
• να αισθάνεστε εξαιρετικά ανήσυχοι ή στεναχωρημένοι όταν σκέφτεστε τη σωματική σας ασθένεια
• να αγωνίζεστε να τα καταφέρετε ή να λειτουργήσετε με τρόπο που έχει αρνητικές επιπτώσεις σε διάφορους τομείς της ζωής σας.

Αν έχετε διαταραχή προσαρμογής, αυτό θα γίνει συνήθως εμφανές μέσα σε ένα μήνα από τη διάγνωση μιας ασθένειας ή την εμπειρία ενός τραυματισμού.

Διαταραχή μετατραυματικού στρες (PTSD)

Μερικοί άνθρωποι που αναπτύσσουν μια σωματική ασθένεια ή υφίστανται έναν τραυματισμό καταλήγουν να αναπτύσσουν διαταραχή μετατραυματικού στρες (PTSD). Το PTSD συμβαίνει όταν κάποιος αναπτύσσει μια ψυχολογική αντίδραση σε ένα γεγονός ή μια σειρά γεγονότων.

Οι εμπειρίες που μπορεί να προκαλέσουν PTSD περιλαμβάνουν:

• διάγνωση σοβαρής σωματικής ασθένειας
• εντατική φροντίδα
• πολύπλοκη εμπειρία τοκετού
• σοβαρό ατύχημα.

Εάν πάσχετε από PTSD, μπορεί να εμφανίσετε κάποια από τα ακόλουθα συμπτώματα:

• ανεπιθύμητες και οδυνηρές αναμνήσεις ή όνειρα σχετικά με το γεγονός
• αίσθηση ότι το γεγονός επαναλαμβάνεται
• προσπάθεια να θυμηθείτε το γεγονός ή αποφυγή σκέψης του
• αίσθημα απομάκρυνσης από τους φίλους και την οικογένεια
• αρνητικά συναισθήματα για εσάς, άλλα άτομα ή τον κόσμο γενικότερα
• έλλειψη απόλαυσης από πράγματα που απολαμβάνατε και δυσκολία στο να νιώσετε ευτυχισμένοι ή ικανοποιημένοι
• αίσθημα νευρικότητας και δυσκολία συγκέντρωσης ή ύπνου
• επιθετικές ενέργειες προς άλλους ανθρώπους
• πράξη επικίνδυνων ή απερίσκεπτων πραγμάτων.

Μπορείτε να μάθετε περισσότερα για το PTSD εδώ.

Συνειδητοποιώντας ότι δεν είστε καλά

Αν αντιμετωπίζετε οποιοδήποτε είδος ψυχικής ασθένειας, οι άνθρωποι γύρω σας μπορεί να παρατηρήσουν ότι:

• ενεργείτε διαφορετικά από ό,τι συνήθως
• δεν θέλετε να ακολουθείτε θεραπείες ή να λαμβάνετε φαρμακευτική αγωγή για τη σωματική σας ασθένεια
• χάνετε ιατρικά ραντεβού.

Εκτός από κάποια από τα παραπάνω συμπτώματα, μπορεί να παρατηρήσετε ότι:

• νιώθετε κουρασμένοι
• δυσκολεύεστε να κοιμηθείτε
• χάνετε την όρεξή σας.

Ορισμένα από αυτά τα συμπτώματα μπορεί επίσης να οφείλονται σε σωματικές ασθένειες ή ιατρικές θεραπείες. Αυτό μπορεί να δυσκολεύει εσάς ή τους ανθρώπους που σας φροντίζουν να καταλάβουν, αν αυτό που βιώνετε είναι «φυσιολογικό» ή όχι.

Μιλήστε στο γιατρό σας ή σε κάποιον που εμπιστεύεστε για το πώς αισθάνεστε. Μπορούν να σας βοηθήσουν να καταλάβετε αν οι αλλαγές που βιώνετε σχετίζονται με τη σωματική σας ασθένεια ή την ψυχική σας υγεία.

Μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα για άλλα προβλήματα ψυχικής υγείας εδώ.

Έχω περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξω μια ψυχική ασθένεια αν έχω μια σωματική ασθένεια;

Δεν αντιμετωπίζουν προβλήματα ψυχικής υγείας όλοι όσοι πάσχουν από μια σωματική ασθένεια. Ωστόσο, τα άτομα με μακροχρόνιες σωματικές ασθένειες είναι πιο πιθανό να έχουν χαμηλότερα επίπεδα ψυχικής ευεξίας. Η έρευνα έχει δείξει ότι υπάρχει σύνδεση μεταξύ ψυχικών ασθενειών και ορισμένων σωματικών ασθενειών όπως:

• ο καρκίνος
• ο διαβήτης
• το άσθμα
• η υψηλή αρτηριακή πίεση
• η επιληψία.

Ωστόσο, αυτές δεν είναι οι μόνες σωματικές ασθένειες που μπορούν να επηρεάσουν την ψυχική σας υγεία.

Τα άτομα που αντιμετωπίζουν συνεχή προβλήματα σωματικής υγείας έχουν 2 με 3 φορές υψηλότερες πιθανότητες να εμφανίσουν κατάθλιψη σε σχέση με τα άτομα που έχουν καλή φυσική υγεία.

Πώς συνδέονται η σωματική και η ψυχική υγεία;

Δεν είναι πάντα σαφές πώς συνδέονται οι σωματικές και οι ψυχικές ασθένειες.

Ανάλογα με το ποιος είστε και τι είδους σωματικές ή ψυχικές ασθένειες έχετε:

• η ύπαρξη μιας σωματικής ασθένειας μπορεί να σας οδηγήσει στην ανάπτυξη μιας ψυχικής ασθένειας
• η σωματική σας ασθένεια μπορεί να συνδέεται με την ψυχική σας ασθένεια
• η σωματική σας ασθένεια και η ψυχική σας ασθένεια μπορεί να μην σχετίζονται αλλά να συμβαίνουν ταυτόχρονα.

Στην ανάπτυξη κακής ψυχικής υγείας μπορούν να συμβάλουν άμεσα ορισμένα πράγματα, όπως:

• Άγχος — Η ύπαρξη μιας σωματικής ασθένειας μπορεί να είναι πολύ αγχωτική και το άγχος μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την ψυχική σας υγεία.
• Φαρμακευτικές θεραπείες — Ορισμένες φαρμακευτικές θεραπείες μπορεί να επηρεάσουν τον τρόπο λειτουργίας του εγκεφάλου σας. Για παράδειγμα, έχει αποδειχθεί ότι τα στεροειδή προκαλούν αλλαγές στη διάθεση και ψυχωτικά συμπτώματα. Στα ψυχωτικά συμπτώματα περιλαμβάνονται:
  • το να πιστεύετε πράγματα που δεν είναι αληθινά
  • το να δυσκολεύεστε να σκεφτείτε καθαρά
  • το να βιώνετε πράγματα που δεν υπάρχουν.
• Σωματικές ασθένειες — Ορισμένες σωματικές ασθένειες επηρεάζουν τον τρόπο λειτουργίας του εγκεφάλου. Για παράδειγμα, οι άνθρωποι που έχουν υπολειτουργία του θυρεοειδούς (υποθυρεοειδισμός) είναι πιο πιθανό να αναπτύξουν κατάθλιψη και άγχος.

Πότε είναι πιο πιθανό να αναπτύξω μια ψυχική ασθένεια;

Είναι πιο πιθανό να έχετε κακή ψυχική υγεία όταν είστε σωματικά άρρωστοι εάν:

• έχετε δυσκολευτεί με την ψυχική σας υγεία στο παρελθόν ή έχετε διαγνωστεί με μια ψυχική ασθένεια στο παρελθόν
• δεν έχετε συγγενείς ή φίλους στους οποίους μπορείτε να μιλήσετε για την ασθένειά σας
• έχετε άλλα προβλήματα ή στρεσογόνους παράγοντες που υπάρχουν ταυτόχρονα στη ζωή σας. Για παράδειγμα, η απώλεια της εργασίας σας, ένα διαζύγιο ή ο θάνατος ενός αγαπημένου σας προσώπου. Μερικές φορές, ακόμη και οι θετικές αλλαγές στη ζωή σας μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά την ψυχική σας υγεία, αν είναι απροσδόκητες ή αγχωτικές.
• η σωματική σας ασθένεια σας προκαλεί πολύ πόνο
• έχετε ανίατη ή απειλητική για τη ζωή σας ασθένεια
• η ασθένειά σας σας εμποδίζει να φροντίσετε τον εαυτό σας.

Οι περίοδοι κατά τις οποίες είναι πιο πιθανό να βιώσετε κακή ψυχική υγεία είναι:

• όταν σας ενημερώνουν για πρώτη φορά για την ασθένειά σας
• μετά από σημαντική χειρουργική επέμβαση ή εάν υπάρχουν δυσάρεστες παρενέργειες στη θεραπεία σας
• αν η ασθένεια επανέλθει, αφού φαινόταν ότι αισθανόσασταν καλύτερα. Π.χ. επανεμφάνιση καρκίνου ή δεύτερη καρδιακή προσβολή
• εάν η ασθένειά σας σταματήσει να ανταποκρίνεται στη θεραπεία.

Πότε πρέπει να ζητήσω βοήθεια;

Ένα ορισμένο επίπεδο άγχους και χαμηλής διάθεσης είναι κατανοητό όταν έχετε μια σωματική ασθένεια. Ωστόσο, θα πρέπει να ζητήσετε βοήθεια εάν:

• έχετε δυσκολευτεί με την ψυχική σας υγεία στο παρελθόν ή έχετε διαγνωστεί με μια ψυχική ασθένεια και πιστεύετε ότι υποτροπιάζετε ξανά
• αισθάνεστε χειρότερα από πριν
• δεν φαίνεται να βελτιώνεστε με τον καιρό
• παρατηρείτε ότι τα συναισθήματά σας επηρεάζουν τις σχέσεις σας, την εργασία σας, τα ενδιαφέροντα σας ή την καθημερινή σας ζωή
• αισθάνεστε ότι δεν αξίζει να ζείτε τη ζωή ή ότι οι άλλοι άνθρωποι θα ήταν καλύτερα χωρίς εσάς.

Δεν μπορώ να αποφασίσω αν θα ζητήσω βοήθεια ή όχι

Μπορεί να είναι δύσκολο να ζητήσετε βοήθεια όταν έχετε μια σωματική ασθένεια. Είναι φυσιολογική αντίδραση να κάνετε τις ακόλουθες σκέψεις, ακόμη και αν δεν είναι αληθινές:

• «Πρέπει να επικεντρωθώ στη φυσική μου υγεία. Η ψυχική μου υγεία είναι λιγότερο σημαντική». — Η ψυχική και η φυσική σας υγεία συνδέονται. Η καλή ψυχική υγεία μπορεί να έχει θετικό αντίκτυπο στη φυσική σας υγεία.
• «Έχω άλλα πράγματα να επικεντρωθώ». — Μπορεί να αισθάνεστε ότι πρέπει να δώσετε προτεραιότητα στην οικογένεια σας, τα οικονομικά σας, τη στέγαση σας ή την εργασία σας. Ωστόσο, αν δεν αφιερώσετε χρόνο για να ασχοληθείτε με την ψυχική σας υγεία, μπορεί να νιώσετε πολύ άσχημα. Αν συμβεί αυτό, δεν θα μπορείτε να κάνετε κανένα από αυτά τα σημαντικά πράγματα.
• «Φυσικά και νιώθω κατάθλιψη, είμαι άρρωστο άτομο. Δεν υπάρχει λόγος να ζητήσω βοήθεια γι' αυτό». — Είναι απολύτως κατανοητό ότι αντιμετωπίζετε προκλήσεις με την ψυχική σας υγεία. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν αξίζετε βοήθεια. Όλοι αξίζουν να αισθάνονται ευτυχισμένοι, υποστηριζόμενοι και φροντισμένοι.
• «Δεν θέλω να φανώ αχάριστο άτομο, η ομάδα υγείας μου κάνει τόσα πολλά για να με βοηθήσει». — Οι γιατροί σας θα θέλουν να ακούσουν για την ψυχική σας υγεία, καθώς και για τη φυσική σας υγεία. Όλα αυτά είναι μέρος της διατήρησης της υγείας σας και δεν θα σας θεωρήσουν αχάριστο άτομο επειδή ζητάτε υποστήριξη.

Πώς μπορώ να λάβω βοήθεια;

Μπορείτε να ξεκινήσετε μιλώντας σε κάποιον που εμπιστεύεστε σχετικά με το πώς αισθάνεστε. Συχνά, το να μοιράζεστε πώς αισθάνεστε μπορεί να έχει από μόνο του θετικό αντίκτυπο στην ψυχική σας υγεία.

Αν χρειάζεστε περαιτέρω υποστήριξη, μιλήστε με τον παθολόγο σας ή με την ιατρική ομάδα που σας βοηθάει με τη σωματική σας ασθένεια. Θα είναι σε θέση να σας συμβουλεύσουν σχετικά με το είδος της υποστήριξης που είναι διαθέσιμη για εσάς και θα σας βοηθήσουν να αποκτήσετε πρόσβαση σε αυτήν.

Υπάρχουν πολλές φιλανθρωπικές οργανώσεις και οργανισμοί που υποστηρίζουν τα άτομα που ζουν με σωματικές ασθένειες. Μπορείτε να μάθετε περισσότερα για αυτά στο τέλος αυτής της πηγής.

Εάν βρίσκεστε ήδη υπό τη φροντίδα μιας ομάδας ψυχικής υγείας, θα πρέπει επίσης να τους ενημερώσετε εάν εμφανίσετε μια σωματική ασθένεια. Θα τους είναι χρήσιμο να το γνωρίζουν αυτό, ώστε να μπορούν να σας υποστηρίξουν.

Τι είδους θεραπεία θα λάβω;

Το είδος της θεραπείας που θα σας προσφερθεί θα εξαρτηθεί από:

• τις προκλήσεις που αντιμετωπίζετε
• την επίδραση που έχουν στη ζωή σας
• τις ατομικές σας συνθήκες.

Ανάλογα με το θέμα που αντιμετωπίζετε, μπορεί να σας προσφερθεί:

• ψυχοθεραπεία (γνωστή και ως ομιλητική θεραπεία)
• φάρμακα, όπως αντικαταθλιπτικά

γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία (ΓΣΘ) η οποία έχει επίσης αποδειχθεί ότι είναι χρήσιμη σε άτομα που ζουν με πόνο.

Διαβάζοντας τις πηγές πληροφοριών μας, μπορείτε να μάθετε περισσότερα σχετικά με τις θεραπείες για τις ακόλουθες παθήσεις:

• αγχώδεις διαταραχές
• κατάθλιψη
• διαταραχή μετατραυματικού στρες (PTSD)

Μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα για τις διάφορες ψυχικές ασθένειες και τις θεραπείες τους εδώ.

Πώς θα βοηθήσουν αυτές οι θεραπείες;

Ομιλητική θεραπεία

Μπορεί να είναι δύσκολο να εκφράσετε τα συναισθήματά σας, ακόμη και σε στενούς συγγενείς και φίλους. Μερικές φορές είναι ακόμη πιο δύσκολο να μοιραστείτε τα συναισθήματά σας με κάποιον που γνωρίζετε καλά, αν δεν θέλετε να τους ανησυχήσετε.

Για το λόγο αυτό, μπορεί να είναι ευκολότερο να μιλήσετε με έναν επαγγελματία. Μπορούν να σας βοηθήσουν να βρείτε τρόπους να αντιμετωπίζετε καλύτερα τα συναισθήματα, τις σκέψεις και τα πρακτικά προβλήματα.

Μπορεί να διαπιστώσετε ότι αισθάνεστε καλύτερα αμέσως μετά την έναρξη μιας ομιλητικής θεραπείας, απλώς και μόνο επειδή μπορείτε να μιλήσετε για τις ανησυχίες σας. Ή μπορεί να χρειαστεί περισσότερος χρόνος έτσι ώστε οι ομιλητικές θεραπείες να σας κάνουν να νιώσετε καλύτερα.

Φαρμακευτική αγωγή

Αυτό θα εξαρτηθεί από το είδος της φαρμακευτικής αγωγής που σας χορηγείται και από τι άλλη υποστήριξη λαμβάνετε.

Σε γενικές γραμμές, η φαρμακευτική αγωγή χρησιμοποιείται για να σας βοηθήσει να αισθανθείτε αρκετά καλά ώστε να αρχίσετε να κάνετε άλλες θετικές αλλαγές στη ζωή σας. Η φαρμακευτική αγωγή κάθε είδους χρειάζεται συνήθως λίγο χρόνο για να δράσει και πρέπει να λαμβάνεται σύμφωνα με τις οδηγίες του γιατρού σας.

Η φαρμακευτική αγωγή μπορεί επίσης να σας βοηθήσει εάν αντιμετωπίζετε προβλήματα με τον ύπνο, την όρεξη ή τον σωματικό πόνο. Μιλήστε με το γιατρό σας για τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να σας βοηθήσει η φαρμακευτική αγωγή.

Μπορώ να πάρω φάρμακα για μια ψυχική ασθένεια αν παίρνω ήδη φάρμακα για μια σωματική ασθένεια;

Αν έχετε κάποια σωματική ασθένεια, μπορεί να παίρνετε ήδη φάρμακα. Ο γιατρός σας θα σας ενημερώσει εάν κάποια φάρμακα που παίρνετε δεν πρέπει να λαμβάνονται μαζί. Θα σας ενημερώσει επίσης εάν υπάρχουν παρενέργειες που πρέπει να προσέξετε.

Όλα τα φάρμακα έχουν κάποιες παρενέργειες, αν και αυτές είναι συνήθως ήπιες και τείνουν να υποχωρούν όταν παίρνετε το φάρμακο για ένα χρονικό διάστημα. Θα πρέπει να μοιράζεστε με τον γιατρό σας οποιεσδήποτε σωματικές ή συναισθηματικές αλλαγές βιώνετε.

Πώς μπορώ να βοηθήσω τον εαυτό μου;

Εκτός από την αναζήτηση επαγγελματικής βοήθειας, υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να βοηθήσετε τον εαυτό σας:

Μιλήστε σε άλλους

Μοιραστείτε τους φόβους και τις ανησυχίες σας με τους κοντινούς σας ανθρώπους. Μιλήστε σε κάποιον που σας έχει υποστηρίξει στο παρελθόν και είναι καλός ακροατής.

Μιλήστε με τον γιατρό σας
Μη φοβάστε να κάνετε ερωτήσεις στον γιατρό σας ή τον παθολόγο σας σχετικά με την ασθένειά σας. Εάν υπάρχουν πτυχές της ασθένειας ή της θεραπείας της για τις οποίες δεν είστε σίγουροι, μπορούν να σας βοηθήσουν και να σας τις εξηγήσουν.

Λάβετε υποστήριξη
Διάφορες φιλανθρωπικές οργανώσεις και οργανισμοί θα είναι σε θέση να σας προσφέρουν αξιόπιστες πληροφορίες και υποστήριξη. Μπορεί ακόμη να έχετε τη δυνατότητα να μιλήσετε με άλλα άτομα που ζουν με την ίδια σωματική ασθένεια με την οποία ζείτε και εσείς, καθώς και να έχετε πρόσβαση σε αμοιβαία υποστήριξη.

Υποβάλλετε αίτηση για οικονομική στήριξη
Εάν πάσχετε από σωματική ή ψυχική ασθένεια, μπορεί να δικαιούστε επιδόματα και άλλη οικονομική στήριξη.

Τρώτε καλά
Προσπαθήστε να έχετε μια ισορροπημένη διατροφή. Η απώλεια βάρους ή η ανθυγιεινή διατροφή μπορεί να βλάψει τη σωματική και ψυχική σας υγεία. Η ισορροπημένη και υγιεινή διατροφή για εσάς μπορεί να είναι διαφορετική αν έχετε μια διατροφική διαταραχή.

Ασκηθείτε τακτικά
Εάν είναι δυνατόν, προσπαθήστε να κάνετε κάποια σωματική άσκηση τακτικά. Αυτό μπορεί να είναι τόσο απλό όσο το να πάτε μια βόλτα ή να κάνετε δέκα λεπτά ελαφριάς γιόγκα.

Διατηρήστε ισορροπία
Προσπαθήστε να βρείτε την ισορροπία μεταξύ της προσπάθειας και της ξεκούρασης.

Κάντε ωραία πράγματα για τον εαυτό σας (αυτοφροντίδα)
Βάλτε χαλαρωτικές, ευχάριστες δραστηριότητες στην ημέρα σας. Αυτές μπορεί να είναι οτιδήποτε, από ένα τηλεφώνημα με έναν φίλο μέχρι την ανάγνωση ενός βιβλίου στον κήπο.

Αποφύγετε την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ
Προσπαθήστε να μην πίνετε υπερβολικά πολύ αλκοόλ, καθώς μακροπρόθεσμα μπορεί να έχει αρνητικό αντίκτυπο στην ψυχική σας υγεία.

Αποφύγετε τη λήψη ψυχαγωγικών ναρκωτικών
Τα ναρκωτικά μπορεί να έχουν αρνητική επίδραση στην ψυχική σας υγεία και μπορεί να είναι ιδιαίτερα επικίνδυνα εάν λαμβάνετε άλλα φάρμακα. Μπορείτε να βρείτε πληροφορίες και υποστήριξη για διάφορα ναρκωτικά στον ιστότοπό μας.

Αυτοθεραπεία
Ορισμένοι άνθρωποι χρησιμοποιούν αλκοόλ ή ναρκωτικά για να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα σωματικής ή ψυχικής υγείας τους. Αυτό μερικές φορές ονομάζεται «αυτοθεραπεία». Αυτό μπορεί να σας βοηθήσει βραχυπρόθεσμα, αλλά με την πάροδο του χρόνου θα σας κάνει να αισθάνεστε χειρότερα. Αν χρησιμοποιείτε ναρκωτικά ή αλκοόλ για να αντιμετωπίσετε δύσκολα συναισθήματα, μιλήστε με τον γιατρό σας.

Κοιμηθείτε αρκετά
Προσπαθήστε να ακολουθήσετε ένα καλό μοτίβο ύπνου. Διαβάστε τις πληροφορίες μας σχετικά με τον καλό ύπνο για συμβουλές.

Πάρτε τα φάρμακά σας
Μην σταματήσετε να παίρνετε τα φάρμακά σας, μην αλλάξετε την ποσότητα ή τον χρόνο λήψης τους και μην δοκιμάσετε άλλα φάρμακα, χωρίς να το συζητήσετε με τον γιατρό σας. Εάν το φάρμακό σας έχει δυσάρεστες παρενέργειες, ενημερώστε τον γιατρό σας.

Πηγαίνετε στον ιατρικό σας έλεγχο
Εάν έχετε ορισμένες σωματικές ή ψυχικές παθήσεις ή λαμβάνετε ορισμένα φάρμακα, θα κληθείτε να πραγματοποιείτε τακτικούς ιατρικούς ελέγχους με τον γενικό ιατρό σας ή τον ειδικό σας. Βεβαιωθείτε ότι πηγαίνετε σε αυτά και ενημερώστε τον γενικό ιατρό ή τον ειδικό σας εάν εμφανίσετε νέα συμπτώματα σωματικής ή ψυχικής υγείας. Αυτό μπορεί να βοηθήσει τους θεράποντες να εντοπίσουν τυχόν προβλήματα πριν επιδεινωθούν.

Πώς μπορώ να βοηθήσω κάποιον άλλο;

Οι φίλοι και οι συγγενείς είναι συχνά οι πρώτοι που το αντιλαμβάνονται όταν κάποιος αντιμετωπίζει προβλήματα ψυχικής υγείας. Αν το έχετε παρατηρήσει αυτό σε κάποιον γνωστό σας:

• ενθαρρύνετέ τους με τρόπο να αναζητήσουν βοήθεια
• εξηγήστε ότι με τη βοήθεια πιθανότατα θα βελτιωθούν
• εξηγήστε ότι η λήψη βοήθειας δεν είναι ένδειξη αδυναμίας.

Ακολουθούν ορισμένα πράγματα που θα μπορούσατε να κάνετε για να τους υποστηρίξετε περισσότερο:

• Περάστε χρόνο μαζί τους — Είναι χρήσιμο να περνάτε χρόνο με κάποιον που αντιμετωπίζει προβλήματα ψυχικής υγείας. Ενθαρρύνετέ τους με τρόπο να μιλήσουν για το πώς αισθάνονται, καθώς και να συνεχίσουν να κάνουν κάποια από τα πράγματα που κάνουν συνήθως.
• Διαβεβαιώστε τους — Διαβεβαιώστε το άτομο ότι η ψυχική του υγεία μπορεί να βελτιωθεί με χρόνο και υποστήριξη. Ίσως δυσκολεύονται να πιστέψουν ότι αυτό θα συμβεί.
• Ενθαρρύνετε έναν υγιεινό τρόπο ζωής — Χωρίς να τους ασκείτε υπερβολική πίεση, προσπαθήστε να τους ενθαρρύνετε να τρώνε καλά, να κοιμούνται καλά, να αποφεύγουν την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ και να παίρνουν τα φάρμακά τους. Θα μπορούσατε να τους βοηθήσετε να το κάνουν αυτό μαγειρεύοντας ένα γεύμα ή κάνοντας μαζί τους μια δραστηριότητα που δεν περιλαμβάνει αλκοόλ.
• Να είστε καλός ακροατής — Μπορεί να βοηθήσει αν τους ενημερώσετε ότι είστε εκεί για να συζητήσετε τυχόν ανησυχίες ή ερωτήσεις που έχουν σχετικά με την κατάσταση ή τη θεραπεία τους.
• Προσέξτε τα προειδοποιητικά σημάδια — Πάρτε το στα σοβαρά και ενθαρρύνετέ τους να μιλήσουν στον γιατρό τους, αν:
  • φαίνεται να χειροτερεύουν
  • έχουν αρχίσει να μιλούν για το ότι δεν θέλουν να ζουν
  • βλάπτουν τον εαυτό τους ή έχουν αναφέρει ότι μπορεί να το κάνουν αυτό.

Φροντίζω κάποιον, ποια υποστήριξη είναι διαθέσιμη για εμένα;

Η φροντίδα κάποιου που είναι σωματικά και ψυχικά άρρωστος μπορεί να είναι πολύ απαιτητική. Είναι επίσης εύκολο να ξεχνάτε να φροντίζετε τον εαυτό σας και να επικεντρώνεστε στην υγεία και την ευεξία σας.

Αν φροντίζετε κάποιον, μπορείτε να πραγματοποιήσετε μια αξιολόγηση φροντιστή για να δείτε ποια βοήθεια είναι διαθέσιμη για εσάς και το άτομο που φροντίζετε. Αυτό μπορεί να σας βοηθήσει να διευκολύνετε το ρόλο σας ως φροντιστή. Μάθετε περισσότερα σχετικά με την αξιολόγηση στον ιστότοπο του NHS.

Μπορείτε επίσης να μάθετε περισσότερα σχετικά με τη βοήθεια και την υποστήριξη που διατίθενται για τους φροντιστές στον ιστότοπο Carers Trust.

Διαθέτουμε μια πηγή για τη φροντίδα κάποιου ψυχικά πάσχοντος, η οποία περιλαμβάνει πληροφορίες σχετικά με:

• τι σημαίνει να είσαι φροντιστής
• τα δικαιώματα των ασθενών και των φροντιστών
• πώς να υποστηρίξετε κάποιον
• τη φροντίδα του εαυτού σας
• παροχές για τους φροντιστές
• πώς οι επαγγελματίες υγείας και κοινωνικής φροντίδας μπορούν να υποστηρίξουν αποτελεσματικά τους φροντιστές και τους ασθενείς.

Η ζωή με αδιάγνωστη ασθένεια ή πόνο

Μερικοί άνθρωποι ζουν με ασθένεια ή πόνο χωρίς να έχουν λάβει μια διάγνωση. Αυτό είναι επίσης γνωστό ως «ιατρικά ανεξήγητα συμπτώματα» και συμβαίνει όταν οι γιατροί δεν μπορούν να βρουν μια φυσική αιτία για τα συμπτώματα που έχει κάποιος.

Εκτός από τις συνήθεις προκλήσεις της ζωής με ασθένεια ή πόνο, η άγνοια του τι προκαλεί τα προβλήματά σας μπορεί να είναι δύσκολη και για άλλους λόγους:

• Το να μην ξέρετε τι προκαλεί τα προβλήματά σας μπορεί να είναι τρομακτικό και αγχωτικό, γεγονός που μπορεί να σας κάνει να αισθάνεστε χειρότερα.
• Ίσως δυσκολεύεστε να βρείτε θεραπείες.
• Η διάγνωση μπορεί να σας βοηθήσει να δώσετε ένα όνομα σε αυτό που βιώνετε και να το εξηγήσετε στους άλλους. Χωρίς αυτό, μερικοί άνθρωποι δυσκολεύονται να νιώσουν ότι τους πιστεύουν ή ότι οι εμπειρίες τους αναγνωρίζονται.
• Μπορεί να έχετε δοκιμάσει θεραπείες που δεν απέδωσαν. Αυτό μπορεί να είναι ενοχλητικό ή ενδεχομένως να προκαλεί άλλα προβλήματα σωματικής υγείας.

Όλα αυτά μπορεί να βλάψουν την ψυχική σας υγεία, ειδικά αν τα προβλήματά σας παραμένουν αδιάγνωστα για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Εάν εσείς ή κάποιος γνωστός σας αντιμετωπίζει ιατρικά ανεξήγητα συμπτώματα, υπάρχει ακόμη διαθέσιμη βοήθεια. Αυτή μπορεί να περιλαμβάνει:

• Φάρμακα όπως αντικαταθλιπτικά
• Ψυχολογικές θεραπείες όπως η ΓΣΘ
• Κλινικές πόνου
• Ομάδες υποστήριξης, όπου μπορείτε να συναντήσετε άλλα άτομα με τις ίδιες εμπειρίες με εσάς.

Μάθετε περισσότερα για τη θεραπεία και την υποστήριξη για ιατρικά ανεξήγητα συμπτώματα στον ιστότοπο του Κολλεγίου.

Περαιτέρω βοήθεια

Οργανισμοί που μπορούν να βοηθήσουν

Υπάρχουν πολλές διαφορετικές φιλανθρωπικές οργανώσεις και οργανισμοί που προσφέρουν υποστήριξη σε άτομα με σωματικές ασθένειες. Αν και δεν μπορούμε να τις απαριθμήσουμε όλες εδώ, έχουμε συμπεριλάβει πληροφορίες σχετικά με φιλανθρωπικές οργανώσεις που υποστηρίζουν άτομα με τις πιο κοινές ασθένειες στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Για να βρείτε περισσότερες φιλανθρωπικές οργανώσεις, χρησιμοποιήστε το μητρώο της Επιτροπής Φιλανθρωπικών Ιδρυμάτων.

Asthma + Lung UK

Γραμμή υποστήριξης: 0300 222 5800
WhatsApp

Το Asthma + Lung UK προσφέρει μια γραμμή υποστήριξης, συμβουλές υγείας και ομάδες υποστήριξης για άτομα που ζουν με πνευμονικές παθήσεις.

Bowel Cancer UK

Το Bowel Cancer UK προσφέρει πληροφορίες και υποστήριξη σε άτομα που πάσχουν από καρκίνο του εντέρου. Αυτό περιλαμβάνει υποστήριξη με τη διάγνωση, συμβουλές υγείας, εκδηλώσεις υποστήριξης, διαδικτυακές κοινότητες, φυλλάδια και ενημερωτικά δελτία.

Breast Cancer Now

Γραμμή υποστήριξης: 0808 800 6000

Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο: hello@breastcancernow.org ή χρησιμοποιήστε τη δική τους φόρμα ρωτήστε έναν νοσηλευτή

Το Breast Cancer Now προσφέρει υποστήριξη και πληροφορίες σε άτομα που έχουν προσβληθεί από καρκίνο του μαστού. Αυτό περιλαμβάνει μια γραμμή υποστήριξης με εξειδικευμένους νοσηλευτές, ζωντανές συνεδρίες και πληροφορίες για τον καρκίνο, μια εφαρμογή υποστήριξης και ένα διαδικτυακό φόρουμ.

Diabetes UK

Γραμμή υποστήριξης: 0345 123 2399

Email: helpline@diabetes.org.uk

Το Diabetes UK προσφέρει εξειδικευμένες πληροφορίες και συμβουλές για όλες τις πτυχές της ζωής με διαβήτη.

British Heart Foundation

Γραμμή υποστήριξης: 0300 330 3311

Email: hearthelpline@bhf.org.uk

Το British Heart Foundation παρέχει πληροφορίες σχετικά με τις παθήσεις της καρδιάς και του κυκλοφορικού συστήματος, τις εξετάσεις και τις θεραπείες.

Kidney Care UK

Γραμμή υποστήριξης: 01420 541 424

Email: info@kidneycareuk.org

Το Kidney Care UK είναι ένα φιλανθρωπικό ίδρυμα υποστήριξης νεφροπαθών που προσφέρει επιχορηγήσεις ασθενών, επιχορηγήσεις διακοπών, υπηρεσίες συμβουλευτικής και συνηγορίας και πολλά άλλα.

British Liver Trust

Γραμμή υποστήριξης: 0800 652 7330

Email: helpline@britishlivertrust.org.uk 

Το British Liver Trust παρέχει γραμμή υποστήριξης υπό την καθοδήγηση νοσηλευτών, ομάδες υποστήριξης και πρακτική υποστήριξη για τη ζωή με ηπατική νόσο ή καρκίνο.

Pain Concern

Γραμμή υποστήριξης: 0300 123 0789

Email: help@painconcern.org.uk

Το Pain Concern υποστηρίζει τα άτομα που ζουν με πόνο και παρέχει γραμμή υποστήριξης, φόρουμ και εργαλεία αυτοδιαχείρισης.

Parkinson’s UK

Γραμμή υποστήριξης: 0808 800 0303.
Το Parkinson’s UK προσφέρει υποστήριξη σε άτομα με τη νόσο του Πάρκινσον καθώς και στους φροντιστές τους.

Prostate Cancer UK

Γραμμή υποστήριξης: 0800 074 8383

Το Prostate Cancer UK προσφέρει υποστήριξη και πληροφορίες σε άτομα που ζουν με καρκίνο του προστάτη, συμπεριλαμβανομένης μιας γραμμής υποστήριξης με εξειδικευμένους νοσηλευτές, δημοσιεύσεις, ηλεκτρονική υποστήριξη και ατομική υποστήριξη.

Stroke Association

Γραμμή υποστήριξης: 0303 3033 100

Email: helpline@stroke.org.uk

Η Stroke Association προσφέρει μια γραμμή υποστήριξης, ομάδες υποστήριξης και μια διαδικτυακή κοινότητα σε άτομα που έχουν πληγεί από εγκεφαλικό επεισόδιο.

Shout
Στείλτε μήνυμα: 85258
Το Shout είναι μια δωρεάν, εμπιστευτική υπηρεσία υποστήριξης μέσω γραπτού μηνύματος για άτομα που ζουν στο Ηνωμένο Βασίλειο και έχουν άγχος, στρες, κατάθλιψη, αυτοκτονικές τάσεις ή είναι καταβεβλημένα.

Για περαιτέρω ενημέρωση

• The Happiness Trap, Dr Russ Harris
• Body keeps the score; Brain, Mind and Body in the healing of Trauma, Bessel Van Der Kolk
• Maybe you should talk to someone: The workbook: A toolkit for editing your story and changing your life, Lori Gottlieb

Άλλες πηγές

• Mood zone: unhelpful thinking, ηχητικό podcast από τον Δρ. Chris Williams στο πλαίσιο του NHS Choices.
• Staying Safe — ο ιστότοπος αυτός έχει ως στόχο να υποστηρίξει τους ανθρώπους που δυσκολεύονται συναισθηματικά και αισθάνονται αυτοκτονικές τάσεις. Περιλαμβάνει βίντεο και ένα φύλλο «σχεδίου ασφαλείας».
• Emotional distress in South Asian men with long term conditions - YouTube — Αυτό το βίντεο απευθύνεται σε άνδρες της Νότιας Ασίας με ιατρικές παθήσεις και εξηγεί ποια βοήθεια είναι διαθέσιμη.

Ευχαριστίες

Αυτές οι πληροφορίες παρήχθησαν από τη Συντακτική Επιτροπή Δημόσιας Δέσμευσης (PEEB) του Royal College of Psychiatrists (Βασιλικού Κολλεγίου Ψυχιάτρων). Αντικατοπτρίζουν τα καλύτερα διαθέσιμα στοιχεία κατά τη στιγμή της σύνταξης του παρόντος.

Ειδήμων συντάκτης: Δρ. Sanjukta Das

Πλήρεις παραπομπές διαθέσιμες κατόπιν αιτήματος. 

This translation was produced by CLEAR Global (Mar 2025)