قطع کردن داروهای ضد افسردگی

Stopping antidepressants

Below is a Persian (Farsi) translation of our information resource on stopping antidepressants. You can also read our other Farsi translations.

این اطلاعات بر ای کسانی است که می خواهند درباره داروی ضد افسردگی بیشتر آگاهی پیدا کنند.

موارد زیر را شرح می دهند:

  • دلایلی که ممکن است فردی مصرف داروی ضد افسردگی خود را متوقف کند
  • چگونه به طور صحیح این کار را می توان انجام داد
  • علائمی که ممکن است با قطع داروی ضد افسردگی بروز کنند
  • چند روش برای کاهش یا اجتناب از این علائم.

این اطلاعات برای بیماران به طور دقیق توصیه های راهنمای NICE در مورد افسردگی در بزرگسالان را منعکس می کند. 

داروی ضد افسردگی چیست؟

داروهای ضد افسردگی داروهایی هستند که برای شرایطی مانند افسردگی، اختلال اضطراب فراگیر و اختلال وسواس فکری عملی (OCD) تجویز می شوند. در منبع جداگانه ما درباره داروهای ضد افسردگی می‌توانید درباره نحوه عملکرد، دلیل تجویز، اثرات و عوارض جانبی و درمان‌های جایگزین اطلاعات بیشتری کسب کنید.

داروهای ضد افسردگی معمولا باید حداقل تا 6 ماه پس از برطرف شدن علائم شما مصرف شوند. با این حال، این موضوع توسط تجویز کننده شما باید به طور منظم بررسی شود. افراد مبتلا به بیماریهای روان شدید یا مکرر ممکن است نیاز به مصرف داروهای ضد افسردگی به مدت طولانی تری داشته باشند.

چه زمانی مصرف داروهای ضد افسردگی را قطع کنم؟

افراد دلایل زیادی برای متوقف کردن مصرف داروهای ضد افسردگی خود دارند از جمله:

  • بهبود بيماري روحي رواني
  • کار نکردن داروهای ضد افسردگی
  • عوارض جانبی ناخوشایند داروهای ضد افسردگی
  • دیگر نمی خواهند داروهای ضد افسردگی مصرف کنند

اگر داروهای ضد افسردگی مصرف می کنید و یکی از این موارد را تجربه کردید، با پزشک خود صحبت کنید. آنها می توانند به شما کمک کنند تا تصمیم بگیرید که آیا قطع داروهای ضد افسردگی برای شما مناسب است یا خیر و چگونه این کار را به صورت ایمن انجام دهید.

چگونه مصرف داروهای ضد افسردگی را قطع کنم؟

داروهای ضد افسردگی معمولا نباید به طور ناگهانی قطع شوند. این کار می تواند منجر به بروز علائم ترک مصرف شود و احتمال ناخوشی مجدد شما را افزایش دهد. علائم ترک مصرف برای افراد متفاوت هستند. این علایم می توانند برای داروهای ضد افسردگی متفاوت باشند (به پیوست 1 مراجعه کنید).

اکثر افراد می توانند به تدریج مصرف داروهای ضد افسردگی خود را طی چند هفته یا چند ماه با مصرف دوز های کمتر و سپس قطع کامل آن قطع کنند. به این پروسه "کاهش تدریجی دوز" می گویند. این کار می تواند خطر ابتلا به علائم ترک مصرف را کاهش دهد، یا باعث شود علایمی که تجربه می کنید از شدت کمتری برخوردار باشند.

همه باید به تدریج داروهای ضد افسردگی خود را کاهش دهند، اما برخی از افراد (معمولا افرادی که مدت زیادی از آنها استفاده نکرده اند) فقط باید در چند مرحله دوز خود را کاهش دهند.

اگر بعد از مدت کوتاهی داروهای ضد افسردگی خود را قطع می کنید، ممکن است پزشک تجویز کننده شما موارد مشابه زیر را توصیه کند. در اینجا، شما دوز فعلی خود را تقریبا 50٪ هر 2 تا 4 هفته کاهش می دهید و پس از مصرف دوز پایین به طور کامل آن را متوقف می کنید.

Tapering diagram 1 in Farsi

اگر کاهش سریع دوز دارو برایتان مشکل است و هنگامی که می خواهید مصرف دارو را متوقف کنید علائم ترک مصرف را مشاهده می کنید، باید داروهای ضد افسردگی خود را آهسته تر کاهش دهید. مهم است که دوز خود را به گونه ای کاهش دهید که برای شما مناسب باشد و مشکلی برای شما ایجاد نکند.

هدف این منبع این است که به شما کمک کند از بروز علائم ترک مصرف اجتناب کنید یا کمترین علائم ممکن را داشته باشید. این موضوع را با تجویز کننده خود در میان بگذارید تا بتوانید بهترین راه را برای قطع مصرف آنها را پیدا کنید.

هنگام قطع داروهای ضد افسردگی چه علایمی را ممکن است تجربه کنید و شدت این علایم چقدر می تواند باشد؟

دستورالعمل های NICE نشان می دهد که برای برخی، علائم ترک مصرف می تواند خفیف باشد و بدون نیاز به هیچ کمکی نسبتاً سریع از بین برود. سایر افراد ممکن است علائم شدید تری داشته باشند که بسیار طولانی تر (گاهی اوقات ماه ها یا بیش از یک سال) طول می کشند.

در حال حاضر نمی‌توانیم پیش‌بینی کنیم که چه کسی علائم ترک مصرف جدی‌تری خواهد داشت.

علائم ترک داروی ضد افسردگی

اگر هر یک از علائم ذکر شده در زیر را مشاهده کردید، به پزشک خود اطلاع دهید.

این علایم عبارتند از:

  • احساس اضطرابی که می‌آید و می‌رود، گاهی اوقات در «موج» شدید
  • مشکلات خواب و رویاهای واضح یا ترسناک
  • وضعیت روحی ضعیف ، احساس ناتوانی در علاقه مندی یا لذت بردن از چیزها
  • احساس ناخوشی جسمانی
  • وضعیت روحی به سرعت در حال تغییر
  • عصبانیت، بی خوابی، خستگی، از دست دادن هماهنگی و سردرد
  • احساس شوک الکتریکی در بازوها، پاها یا سر. گاهی اوقات به این موارد "زاپ" گفته می شود و چرخاندن سر به پهلو می تواند آنها را بدتر کند.
  • احساس این که چیزها واقعی نیستند "واقعیت زدایی"، یا احساس مه مغزی یا همان احساس سردرگمی
  • مشکلات تمرکز
  • افکار خودکشی
  • احساس حالت تهوع
  • سرگیجه (معمولا خفیف، اما می تواند آنقدر بد باشد که نمی توانید بدون کمک بایستید)
  • احساس بی قراری درونی و ناتوانی در ثابت ماندن (akathisia).

جهت مشاهده فهرستی از سایر علائم گزارش شده به پیوست 2 مراجعه کنید.

چه چیزی باعث علائم ترک مصرف داروی ضد افسردگی می شود؟

این موضوع هنوز به خوبی درک نشده است. مواد شیمیایی مغز به نام پیام رسان عصبی (مانند سروتونین و نورآدرنالین ) در این امر دخیل هستند. این مواد به سلول‌های عصبی اجازه می‌دهند تا با تأثر بر انتهای عصبی با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. احتمال می رود که داروهای ضد افسردگی سطح این مواد شیمیایی را در فضای بین سلول های عصبی در مغز و در اعصاب سراسر بدن و روده افزایش می دهند. با گذشت زمان، به نظر می رسد که مغز و بدن به آرامی با این سطوح افزایش یافته سازگار می شوند.

اگر مصرف داروی ضد افسردگی خیلی سریع قطع شود، مغز و بدن به زمان نیاز خواهند داشت تا دوباره خود را تنظیم کنند. به نظر می رسد کاهش ناگهانی سطح پیام رسان عصبی علائم ترک مصرف را ایجاد می کند، این در حالی است که مغز خود را با این تغییر وفق می دهد. هر چه این تغییرات تدریجی تر باشد، علائم خفیف تر و قابل تحمل تر می شوند. یا ممکن است اصلا علایمی ایجاد نشوند.

به همین دلیل است که معمولاً بهتر است داروی ضد افسردگی را به تدریج قطع کنید.

چه کسانی تحت تاثیر علائم ترک مصرف داروی ضد افسردگی قرار می گیرند؟

بین یک سوم تا نیمی از افرادی که داروی ضد افسردگی مصرف می کنند تا حدودی چنین علایمی را تجربه خواهند کرد. ما هنوز قادر به پیش بینی این که چه کسانی این علائم را خواهند داشت نیستیم.

به نظر می رسد اگر دوز بالایی را برای مدت طولانی مصرف کرده باشید، احتمال بیشتری برای داشتن این علائم دارید. اما اگر برای مدت کوتاهی نیز از داروی ضد افسردگی استفاده کرده باشید، ممکن است این علائم را تجربه کنید. این موضوع همچنین می تواند به نوع داروی ضد افسردگی که مصرف کرده اید نیز بستگی داشته باشد. اگر به طور ناگهانی مصرف یک داروی ضد افسردگی را قطع کنید یا اگر به سرعت دوز را کاهش دهید، احتمال بروز این علائم (و شدید تر بودن آنها) بیشتر است.

چگونه می توانم تشخیص دهم که دارم به دلیل علائم ترک مصرف است یا عود دوباره ی افسردگی یا اضطراب من؟

برخی از علائم ترک مصرف ممکن است شبیه علایمی باشد که قبل از شروع داروی ضد افسردگی داشتید. خلق و خوی پایین و مشکل در خواب می تواند مانند علائم افسردگی باشد. احساس ترس و اضطراب از علائم رایج ترک است و می تواند در اضطراب نیز رخ دهد. در این صورت باید با تجویز کننده خود صحبت کنید. ممکن است لازم باشد دوز خود را به طور موقت افزایش دهید و سپس دوز خود را به تدریج کاهش دهید تا علائم ترک مصرف شما کاهش یابد.

اگر علائم ترک مصرف را مشاهده کردید، همچنان می‌توانید داروهای ضد افسردگی خود را متوقف کنید، اما ممکن است لازم باشد این کار را آهسته‌تر انجام دهید. به بخش "چه زمانی و چگونه داروهای ضد افسردگی را متوقف کنیم" مراجعه کنید.

اینها برخی از راه‌هایی است که شما و پزشک تجویز کننده ‌تان می‌توانید تشخیص دهید که آیا علائم ترک مصرف دارید یا این علائم به دلیل بازگشت اضطراب یا افسردگی است:

زمان شروع علائم
علائم ترک مصرف معمولا بلافاصله پس از کاهش یا قطع دارو شروع می شود. این مورد ممکن است یک یا دو روز برای برخی از داروهای ضد افسردگی - یا حتی پس از مصرف نکردن یک دوز اتفاق بیافتد. معمولا شروع آنها چند روز طول می کشد و سپس شدید تر می شوند.

بازگشت افسردگی یا اضطراب معمولا بیشتر طول می کشد - معمولا چندین هفته یا ماه. برخی از داروهای ضد افسردگی، مانند فلوکستین، مدت زیادی طول می کشد تا از بدن خارج شوند. در نتیجه، با این داروها علائم ترک می تواند روزها یا حتی هفته ها پس از قطع یا کاهش دوز شما شروع شود. این اتفاق می تواند تشخیص این که آیا این علائم ناشی از ترک می باشند یا به دلیل بازگشت علائم اولیه اضطراب یا افسردگی را دشوارتر کند.

گزارش‌هایی از سایر داروهای ضد افسردگی وجود دارد که هفته ها بعد از قطع دارو علائم ترک مصرف شروع می شوند. دلیل این موضوع به خوبی قابل درک نیست.

انواع علائم
برخی از علائم ترک مصرف علایمی نیستند که در زمان اضطراب یا افسردگی تجربه کرده باشید. به عنوان مثال، «شوک الکتریکی» یا «زاپ» یا احساسات خفیف تری که قبلا تجربه نکرده‌اید. مردم اغلب می گویند: "من قبلا هرگز این احساس را تجربه نکرده ام" یا این احساس مانند احساس افسردگی من نیست.

اگر داروهای ضد افسردگی خود را دوباره شروع به مصرف کنید، چقدر سریع این علایم از بین می روند
اگر داروی ضد افسردگی خود را شروع کنید، علائم ترک مصرف معمولا به سرعت (در چند روز یا حتی چند ساعت) بهبود می یابند. این بسیار سریع‌تر از هفته‌هایی است که داروهای ضد افسردگی معمولا نیاز دارند برای تسکین علائم اضطراب یا افسردگی بازگشته‌.

آیا این بدان معناست که داروهای ضد افسردگی اعتیاد آور هستند؟

قطع یک داروی ضد افسردگی می تواند علائم ترک مصرف ناخوشایندی برای شما ایجاد کند - که اگر دوباره مصرف آن را شروع کنید متوقف می شوند.

اگر قادر نیستید در صورت تمایل مصرف داروی ضد افسردگی را متوقف کنید، ممکن است احساس کنید که به داروهای ضد افسردگی معتاد هستید. این موضوع کاملا به معنای «معتاد بودن» نیست.

اعتیاد به طور کلی به این معنی است که شما:

  • برای استفاده از مواد میل یا هوس دارید
  • کنترل مصرف خود را از این ماده از دست می دهید
  • وقتی از آن استفاده می کنید، لذت یا احساس «نئشگی» را تجربه می کنید

اعتیاد می تواند با مصرف موادی مانند الکل، نیکوتین و بنزودیازپین ها اتفاق بیفتد.

با داروهای ضد افسردگی، قطع مصرف آنها می تواند دشوار باشد، اما این به طور دقیق تر به عنوان وابستگی فیزیکی توصیف می شود.

اصطلاح "وابستگی فیزیکی" با اعتیاد اشتباه گرفته شده است. وابستگی فیزیکی به این معنی است که بدن شما با حضور یک ماده یا دارو سازگار شده است.

این باعث ایجاد اثرات تحمل و ترک می شود زیرا بدن وقتی از بین می رود آن را از دست می دهد. یک دارو برای ایجاد وابستگی نیازی به تولید حس "نئشگی" ندارد.

چه زمانی و چگونه باید مصرف داروهای ضد افسردگی خود را قطع کنم؟

مدت زمانی که یک داروی ضد افسردگی مصرف می کنید بستگی به این دارد که چرا آنها را برای شما تجویز کرده اند و آیا قبلا مجبور به مصرف آن بوده اید یا خیر. از پزشک خود بپرسید که چه زمانی بهتر است شروع به کاهش و سپس قطع مصرف داروی ضد افسردگی خود کنید.

ممکن است نیاز باشد تا موارد زیر را به توازن برسانید:

  • فوایدی که از مصرف یک داروی ضد افسردگی دریافت می کنید، مانند تسکین علائم اضطراب یا افسردگی

با:

  • مشکلاتی که پس از استفاده طولانی مدت ممکن است ایجاد شوند. این موارد ممکن است شامل افزایش عوارض جانبی مانند افزایش وزن باشند. برخی افراد متوجه می شوند که داروهای ضد افسردگی آنها با گذشت زمان به نظر می رسد که برای آنها کار نمی کند.

هنگامی که موافق بودید که زمان توقف دارو فرا رسیده است، تجویز کننده شما می تواند به شما کمک کند تا یک برنامه کاهش دهنده تنظیم کنید. سرعت انجام این برنامه برای همه متفاوت است.

اگر فقط چند هفته از یک داروی ضد افسردگی استفاده کرده اید، ممکن است بتوانید در طی یک ماه مصرف آن را کاهش دهید و حتی متوقف کنید. حتی اگر فقط علائم ترک مصرف خفیف (یا بدون علایم) ترک دارید، بهتر است این کار را حداقل در چهار هفته انجام دهید.

اگر چندین ماه یا سال است که داروهای ضد افسردگی مصرف می‌کنید، بهتر است مصرف آن را آهسته‌تر کاهش دهید (با سرعتی که احساس می‌کنید راحت هستید). این کار معمولا در یک بازه ی زمانی چند ماهه یا بیشتر خواهد بود. همچنین اگر در گذشته علائم ترک مصرف را تجربه کرده اید، بهتر است دوز خود را به آرامی کاهش دهید. میزان کاهش دوز معمولا با کمتر شدن دوز کمتر می شود. برخی از افراد باید قبل از قطع کامل مصرف دارو، دوز خود را به دوزی بسیار پایین را کاهش دهند، یعنی حداقل 2% از دوز اولیه.

به یاد داشته باشید، مشاهده ی علائم ترک مصرف به این معنی نیست که نمی توانید داروی ضد افسردگی خود را متوقف کنید. شما فقط نیاز دارید:

  • با سرعت کمتری کاهش دهید
  • با میزان کاهش‌های کمتری در دوز
  • در مدت زمان طولانی‌تری.

فقط در مواقعی که یک داروی ضد افسردگی عوارض جانبی جدی ایجاد کند، باید به طور ناگهانی بدون کاهش تدریجی دوز قطع شود. اگر این اتفاق افتاد، فورا با پزشک معالج خود تماس بگیرید.

چطور باید به تدریج دوز خود را کاهش دهم؟

اینجا چند توصیه عمومی در مورد نحوه انجام این کار آورده شده است. با این حال، بهترین کار این است که این موضوع را با پزشک معالج خود در میان بگذارید تا بتوانند دارو و دوز مناسب را برای شما تجویز کنند. آن‌ها قادر خواهند بود هرگونه نیاز خاص شما را با داروساز هماهنگ کنند تا نسخه ی شما به طور خاص برای نیازهایتان تنظیم شود.

سعی نکنید مصرف دارو را در برخی از روزها قطع کنید. در بیشتر موارد، این کار باعث نوسان میزان دارو در بدن شما می‌شود و احتمال بروز علائم ترک مصرف را بیشتر می‌کند. فلوکستین نسبت به دیگر دارو های ضد افسردگی مدت زمان بیشتری در بدن شما باقی می‌ماند و می توان آن را به صورت یک روز در میان مصرف کرد. با پزشک معالج خود درباره ی این که آیا می توانید این کار را انجام دهید یا خیر صحبت کنید.

شاید بتوانید به عنوان یک آزمایش، دوز معمول خود را به میزان یک چهارم (25%) یا نصف (50%) کاهش دهید. به خودتان دو تا چهار هفته زمان بدهید تا با دوز جدید سازگار شوید و ببینید اوضاع چگونه پیش می‌رود.

اگر علائم ناراحت کننده ای نداشتید، تلاش کنید دوز فعلی را به میزان یک چهارم (25%) یا نصف (50%) کاهش دهید. 2 تا 4 هفته دیگر به خودتان زمان بدهید و در صورت نیاز، این فرآیند را با کاهش بیشتر دوز و انتظار برای مدتی تکرار کنید.

اگر علائم ناخوشایندی پس از اولین کاهش دوز یا هر کاهش دوز بعدی بروز کردند، کاهش دوز را متوقف کنید. به آخرین دوزی که احساس راحتی می‌کردید بازگردید و تا زمانی که آماده برای دوباره امتحان کردن هستید صبر کنید. این ممکن است به این معنا باشد که شما نیاز به کاهش دوز به طور تدریجی‌تر دارید، مانند کاهش با مقادیر کوچکتر مانند 10% یا حتی 5%.

اگر مدت زمان بیشتری است که داروهای ضد افسردگی مصرف می‌کنید

اگر شما:

  • مدت زیادی است که داروهای ضد افسردگی مصرف می‌کنید، چندین ماه یا بیشتر
  • در گذشته هنگامی که تلاش کرده‌اید داروهای ضد افسردگی خود را کاهش دهید یا قطع کنید و علائم ترک مصرف ناراحت کننده ای را تجربه کرده اید
  • داروی ضد افسردگی ای مصرف می‌کنید که خطر بالایی برای بروز علائم ترک مصرف را دارد

بهترین کار این است که از ابتدا کاهش دوز را به طور تدریجی‌تر انجام دهید. به عنوان مثال، یک بیستم (5%) یا یک دهم (10%) از دوز اصلی. به طور منظم با پزشک معالج خود صحبت کنید تا بتوانند روند پیشرفت شما را زیر نظر داشته باشد.

داروهای ضد افسردگی با اثر طولانی مانند فلوکستین ممکن است هفته‌ها طول بکشد تا از بدن شما خارج شوند (در حالی که بیشتر داروها تنها چند روز زمان می‌برند). بنابراین، هر گونه علائم ترک مصرف ممکن است چند روز یا حتی چند هفته پس از کاهش دوز بروز کنند. بهترین کار این است که حداقل چهار هفته صبر کنید تا ببینید آیا علائم ترک مصرف شروع می‌شوند یا خیر، قبل از اینکه کاهش دوز بعدی را انجام دهید.

مهم نیست که به چه دوز پایینی برسید، همچنان ممکن است زمانی که دارو را کاملا قطع کنید، علائم ترک مصرف بروز کنند. اگر این اتفاق بیفتد، ممکن است نیاز باشد قبل از اینکه دوباره کاهش دوز را آغاز کنید دارو را دوباره با دوز پایین شروع کرده و برای مدتی مصرف کنید.

اگر هنگام کاهش یا قطع داروی ضد افسردگی، افکار یا ایدههای خودکشی به سراغتان آمد، این ممکن است علائم ترک مصرف یا بازگشت افسردگی باشد. فورا با پزشک معالج خود صحبت کنید. احتمالا پیشنهاد خواهند کرد که به آخرین دوزی که احساس راحتی می‌کردید بازگردید. مطمئن شوید که می‌دانید چگونه در صورت نیاز به سرعت کمک دریافت کنید.

یادداشتی در مورد در دسترس بودن

نحوه کاهش دوز داروی ضد افسردگی شما بستگی به دوزهایی دارد که در اشکال قرص و مایع در بریتانیا در دسترس هستند. اگر داروی ضد افسردگی که مصرف می‌کنید در فرم مایع در دسترس نیست، ممکن است نیاز باشد به داروی ضد افسردگی مشابهی که به صورت مایع موجود است تغییر دهید. یا ممکن است نیاز باشد از گزینه‌های دیگری که در ادامه توضیح داده شده است استفاده کنید. پزشک معالج یا داروساز شما می‌توانند در مورد بهترین روش برای انجام این کار به شما مشاوره دهند.

نوارهای کاهش دوز یکی از گزینه‌های ممکن هستند. این‌ها یک نوار یا رول از پاکت‌هایی هستند که دوزهای کمی پایین‌تر به طور متوالی در هر روز برای مصرف در نظر گرفته شده‌اند. این نوارها توسط آژانس تنظیم مقررات دارو و محصولات بهداشتی (MHRA) در بریتانیا تایید نشده‌اند. این بدان معناست که پزشک معالج شما ممکن است تصمیم بگیرد به جای آن از داروی تایید شده استفاده کند.

هیئت عمومی پزشکی (GMC) می‌گوید که متخصصان پزشکی باید سعی کنند از داروهای تایید شده استفاده کنند، اما در صورتی که جایگزین تایید شده‌ای وجود نداشته باشد، می‌توانند از داروهای تایید نشده استفاده کنند.

نظارت منظم به شما و پزشک معالجتان این امکان را می‌دهد که هرگونه مشکل را به سرعت شناسایی کرده، به ویژه اگر مجبور شوید از یک داروی ضد افسردگی به داروی دیگری تغییر دهید.

مثال‌هایی از برنامه‌های کاهش دوز

قبل از شروع کاهش دوز داروی خود، باید برنامه کاهش دوز خود را با پزشک معالجتان هماهنگ کنید. آن‌ها قادر خواهند بود به شما مشاوره دهند که چگونه این کار را به صورت ایمن انجام دهید.

در زیر برنامه‌های نمونه‌ای برای کاهش دوز با سرعت‌های مختلف آورده شده است. در برنامه شما، ممکن است نخواهید یا نیاز نداشته باشید که هر مرحله را دنبال کنید. اما برخی افراد ممکن است متوجه شوند که باید همه مراحل را دنبال کنند.

زمان بین کاهش دوزها باید به اندازه‌ای باشد که علائم ترک مصرف کاملا از بین بروند یا بهبود یابند.

برخی از افراد قادرند تنها با استفاده از قرص‌ها، مصرف داروهای ضد افسردگی خود را قطع کنند. اگر علائم ترک مصرف را تجربه می‌کنید و در قطع داروهای ضد افسردگی خود مشکل دارید، ممکن است نیاز باشد از هر دو فرم قرص و مایع داروهای ضد افسردگی استفاده کنید تا دوزهای کوچک تری مصرف کنید.

استفاده از داروی مایع باید با دقت بسیار زیاد مدیریت شود تا هیچ اشتباهی در دوز مصرفی ایجاد نشود. اگر در حال تغییر از قرص به مایع هستید، با پزشک معالج یا داروساز خود صحبت کنید تا مطمئن شوید که دوز خود را به درستی تبدیل میکنید.

همچنین آگاه باشید که داروی مایع میتواند در چندین غلظت مختلف موجود باشد. برای مثال، ممکن است فرمولاسیونهای 5 میلیگرم بر 5 میلیلیتر و 1 میلیگرم بر 5 میلیلیتر موجود باشد. مهم است که دوز مصرفی خود را به دقت بررسی کنید و به حجم مایع اکتفا نکنید.

اعداد در این مثال‌ها چگونه محاسبه می‌شوند؟

مثال ۱ نمونه ای از کاهش دوز به صورت متناسب است. این بدین معناست که هر مرحله به عنوان درصدی از آخرین دوز مصرفی شما محاسبه می‌شود، نه دوز اولیه شما. به عنوان مثال:

  • اگر 20 میلی‌گرم از یک دارو مصرف می‌کنید و می‌خواهید آن را 25% کاهش دهید، باید 25% از 20 میلی‌گرم را محاسبه کنید که معادل 5 میلی‌گرم است
  • با کاهش دوز خود به میزان 5 میلی‌گرم، دوز شما به 15 میلی‌گرم کاهش می‌یابد
  • اگر سپس بخواهید 25% دیگر کاهش دهید، باید 25% از 15 میلی‌گرم را محاسبه کنید. این معادل 3.75 میلی‌گرم است
  • شما دوز فعلی 15 میلی‌گرمی خود را به میزان 3.75 میلی‌گرم کاهش خواهید داد. این باعث می‌شود که دوز شما به 11.25 میلی‌گرم کاهش یابد

کاهش دوز به صورت متناسب به این معناست که هر چقدر که به دوزهای پایین‌تر نزدیک‌ می‌شوید کاهش‌های کوچک تری انجام می دهید.

مثال 2 از کاهش دوز به صورت هایپربولیک استفاده می‌کند. این روش بر اساس درک چگونگی تأ‌ثیر داروهای ضد افسردگی بر مغز است. دوزهای کمتر داروهای ضد افسردگی نسبت به آنچه که ممکن است انتظار داشته رود تأثیرات بسیار بزرگ‌تری بر مغز دارند، بنابراین کاهش دوز در دوزهای پایین‌تر باید کندتر انجام شود.

کاهش دوز هایپربولیک شامل کاهش‌های بسیار مشابه به کاهش دوز متناسب ساده است که قبلا توضیح داده شد. با این حال، تفاوت‌هایی وجود دارند. برخی از دوزهای پیشنهادی در مثال 2 دقیقا از قانون متناسب پیروی نمی‌کنند.

مثال 1

در این مثال، شما هر 2 تا 4 هفته دوز فعلی خود را به طور تقریبی 50% کاهش خواهید داد.

برخی افراد ممکن است نیاز داشته باشند که کاهش دوز را حتی کندتر انجام دهند، که این موضوع را می‌توانید در مثال 2 مشاهده کنید.

Tapering diagram 2 in Farsi

مثال 2

در این مثال، شما هر 2 تا 4 هفته دوز خود را به طور تقریبی 10% کاهش خواهید داد. تمام مراحل کاهش دوز دقیقا مساوی 10% نیستند زیرا این مثال بر اساس کاهش دوز هایپربولیک است (که در بالا توضیح داده شد). برخی افراد ممکن است نیاز داشته باشند که کاهش دوز را حتی کندتر انجام دهند. برای مثال، کاهش دوز به طور تقریبی 5% هر 2 تا 4 هفته.

برای رسیدن به دوزهای پایین‌تر، شما نیاز خواهید داشت از ترکیب قرص و داروهای ضد افسردگی مایع، یا فقط از داروهای ضد افسردگی مایع استفاده کنید. این به این دلیل است که داروهای ضد افسردگی به صورت قرص در مقادیر کافی کوچک برای کاهش تدریجی دوز به این اندازه موجود نیستند.

ما اصول چگونگی انجام این کار را در ادامه این منبع توضیح خواهیم داد. شما باید با پزشک معالج خود صحبت کرده تا بهترین روش برای رسیدن به دوز مورد نیاز و کاهش ایمن آن را پیدا کنید.

Tapering diagram 3 in Farsi

 

برای مشاهده کامل برنامه 38 مرحلهای، به ضمیمه 3 مراجعه کنید.

کدام برنامه را باید دنبال کنم؟

برنامه کاهش دوز که برای شما بهترین است بستگی به عوامل زیادی دارد، از جمله:

  • دارویی که مصرف می‌کنید
  • مدت زمانی که دارو را مصرف کرده‌اید
  • دوزی که در حال حاضر مصرف می‌کنید
  • شدت علائم ترک مصرف فعلی شما و یا اینکه علایمتان در گذشته.

مهم‌ترین نکته این است که این برنامه‌های کاهش دوز تنها نقاط شروع هستند و باید بر اساس تجربه شما از کاهش دوز تنظیم شوند.

اگر در کاهش دوز مشکلی نداشته باشید

اگر هیچ مشکلی در کاهش دوز نداشته باشید، ممکن است بتوانید برنامه کاهش دوز خود را سریع‌تر کنید. ممکن است بتوانید زمان کمتری بین کاهش‌های دوز بگذارید یا تعداد مراحل کمتری را طی کنید. این می‌تواند به شما کمک کند تا اطمینان حاصل کنید که داروی خود را بیشتر از حد لازم مصرف نمی‌کنید.

اگر علائم ترک مصرف را تجربه کردید

اگر علائم ترک مصرف شما خیلی شدید باشند، برنامه کاهش دوز شما باید متوقف یا کندتر شود. این می‌تواند به این معنا باشد که شما:

  • کاهش کمتر دوز
  • گذشتن زمان بیشتری قبل از کاهش دوز
  • هر دو مورد بالا

ما برخی از داروهای ضد افسردگی معمول را که ممکن است برای دو سبک کاهش دوز مناسب باشند، پیشنهاد کرده‌ایم. مثال‌های بیشتری در ضمیمه‌ها در انتهای این منبع گنجانده شده اند.

مثال 1 ممکن است نقطه شروع مناسبی برای افرادی باشد که داروهای در ستون‌های «خطر متوسط، کم یا پایین‌ترین خطر» در ضمیمه 1 در انتهای این منبع را مصرف می‌کنند.

  • سیتالوپرام Citalopram
  • اسیتالوپرام Escitalopram
  • فلووکسامین Fluvoxamine
  • سرترالین Sertraline
  • ترازودون Trazodone
  • فلوکستین Fluoxetine
  • آمی تریپتیلین Amitriptyline

مثال 2 ممکن است نقطه شروع مناسبی برای افرادی باشد که داروهای ضد افسردگی در ستون «بالاترین خطر» در ضمیمه 1 را مصرف می‌کنند.

  • دولوکستین Duloxetine
  • میرتازاپین Mirtazapine
  • پاروکستین Paroxetine
  • ونلافاکسین Venlafaxine

این به این دلیل است که هرچه خطر علائم ترک مصرف بیشتر باشد، شما نیاز به کاهش دوز کندتری خواهید داشت.

با این حال، مثالی که دنبال می کنید به نیاز های فردی شما بستگی دارد. شما باید در حین کاهش دوز بسته به علائم ترک مصرف که تجربه می کنید، برنامه کاهش خود را تنظیم کنید، نه اینکه برنامه ای را انتخاب کنید و بدون توجه به آن به آن پایبند باشید.

چگونه می توانم مقادیر کمتری از داروهای ضد افسردگی مصرف کنم؟

برخی از افراد باید دوزهای کمتری از داروهای ضد افسردگی خود را نسبت به آنچه به شکل قرص موجود است کاهش دهند. این امر برای جلوگیری از بروز علائم ترک مصرف است. برای این کار، ممکن است بتوانید از داروی ضد افسردگی استفاده کرده و آن را رقیق نمایید.

در زیر مثالی آورده شده است که می تواند به شما در درک اصول رقیق کردن شربت های ضد افسردگی به منظور کاهش مصرف دارو کمک کند. بهتر است این موضوع را با دکتر مجوز دهنده یا داروساز خود در میان بگذارید تا از انجام فرآیندی مشابه زیر اطمینان داشته باشید.

مثال

در این مثال، شما یک داروی ضد افسردگی دارید.

این شربت با یک مکانیزم قطره چکان همراه است که قطره ای از آن را می چکاند. این قطره تقریباً 0.05 میلی لیتر است و شامل 2 میلی گرم از دارو می باشد.

برای کاهش استفاده از این دارو، شما می بایست که کمتر از 2 میلی گرم از آن را استفاده کنید ولی مکانیزم قطره چکان این امکان را به شما نمی دهد.

برای اندازه گیری دوز پایین تر، شما باید مکانیزم قطره چکان بطری را جدا کرده و از یک سرنگ دهانی استفاده نمایید.

همچنین ممکن است که لازم باشد که شربت را با آب مخلوط کنید کنید تا یک محلول رقیق تر به دست بیاید. این به آن دلیل می باشد که کوچکترین میزان محلول که می توان به درستی با سرنگ دهانی اندازه گرفت، 0.2 میلی لیتر است.

می توانید از سرنگ دهانی برای اندازه گیری دقیق داروی ضد افسردگی و آب استفاده کنید. این سرنگ ها در اندازه های 1 میلی لیتر، 5 میلی لیتر و 10 میلی لیتر موجود است.

می توانید این سرنگ های دهانی را از داروخانه و یا به صورت آنلاین تهیه کنید و یا در صورتی که دریافت نسخه برایتان رایگان می باشد، از پزشک خود بخواهید تا برایتان آنها را تجویز کند.

دستورالعمل های نمونه

در این مثال، شما از یک داروی ضد افسردگی 40 میلی گرم بر میلی لیتر استفاده می کنید. این به آن معنی است که در هر 1 میلی لیتر از داروی ضد افسردگی، 40 میلی گرم دارو موجود می باشد.

بنابراین، هر 0.5 میلی لیتر از این داروی ضد افسردگی شامل 20 میلی گرم از دارو می باشد.

هدف شما، برداشت فقط 1 میلی گرم از دارو است. برای انجام این کار به لوازم زیر نیاز دارید:

  • یک سرنگ دهانی 1 میلی لیتری
  • یک ظرف دردار که به هنگام تکان دادن، نشتی نکند
  • داروی ضد افسردگی شما

مراحل

  1. میزان 0.5 میلی لیتر از داروی ضد افسردگی را با یک سرنگ دهانی 1 میلی لیتری اندازه بگیرید
  2. آن را داخل ظرف بریزید
  3. 3.      9.5 میلی لیتر آب را با سرنگ دهانی 10 میلی لیتری اندازه بگیرید
  4. آب اندازه گرفته شده را داخل ظرف حاوی داروی ضد افسردگی بریزید
  5. این محلول را به شدت تکان دهید
  6. اکنون شما 10 میلی لیتر محلول رقیق شده دارید که شامل 20 میلی گرم از دارو می باشد
  7. سرنگ دهانی 1 میلی لیتری خود را با آب تمیز کنید
  8. یا سرنگ تمیز خود، 0.5 میلی لیتر از این محلول را که شامل 1 میلی گرم دارو است را جدا کرده و مصرف کنید
  9. باقیمانده محلول رقیق شده را دور بریزید

شما می توانید با همین روش، دوز های متفاوتی اندازه گیری کنید. با اینحال باید بدانید که:

  • چه میزان از دارو در شربت ضد افسردگی شما موجود است (این امر بسته به نوع داروی ضد افسردگی متفاوت می باشد)
  • میزان دوز موجود در قرص یک دارو همیشه با شربت آن یکسان نیست (مثلاً، 8 میلی گرم سیتالوپرام به صورت شربت برابر با 10 میلی گرم از آن به صورت قرص می باشد)

این به شما امکان استفاده از دوز پایین تر داروی ضد افسردگی و همچنین دنبال کردن برنامه آهسته تر کاهش دارو را میدهد.

همواره با دکتر مجوز خود در مورد شروع یک برنامه کاهش دادن دارو مشورت کنید.

*طبق برگه راهنمای تولید کننده (که «خلاصه خصوصیات محصول» نیز نامیده می‌شود) شربت پس از مخلوط شدن با آب، باید «فوراً» مصرف شود. این به معنی آن است که پس از صرف محلول رقیق شده، شما می بایست باقیمانده آن را دور بریزید و برای مصرف آتی خود، محلولی جدید درست کنید. از دکتر مجوز خود در مورد برگه راهنمای تولید کننده برای داروی خود سوال کنید.

روش های دیگر برای کاهش مصرف دارو
استفاده از داروی ضد افسردگی به صورت شربت در بالا توضیح داده شده است.  روش های دیگری نیز برای ساختن دوز پایین تر داروی ضد افسردگی برای کاهش مصرف آن وجود دارد.

در اینجا هدف، اطلاع رسانی عمومی در مورد روش های مختلف کاهش دارو می باشد. شما نباید هیچ کدام از این روشها را بدون مشورت با دکتر مجوز خود انجام دهید.

تقسیم کردن قرص

همه قرص ها برای تقسیم کردن مناسب نیستند، حتی اگر یک خط در وسط داشته باشند. قبل از انجام این کار با داروساز یا تجویز کننده خود مشورت کنید. آسان ترین راه برای تقسیم یک قرص، استفاده از یک قرص شکن می باشد. چگونگی انجام این کار بسته به شکل قرص دارد:

  • قرص های گرد را می توان به نصف و ربع تقسیم کرد، مگر اینکه که خیلی کوچک باشند.
  • قرص های کپسولی معمولاً دارای یک خط در وسط هستند و می توانند به نصف شکسته شوند. این کار توسط یک قرص شکن، دقیق تر انجام می گردد.

قرص شکن ها معمولاً دارای ظرف و یا روش دیگری برای جمع آوری قطعه های قرص می باشند.

شما بسته به میزان مورد نیاز خود، ممکن است قرص را به نصف و یا ربع تقسیم کنید. تقسیم کردن به کمتر از ربع، با قرص شکن ها امکان پذیر نمی باشد.

به طور کلی، قرص هایی که گرد نیستند را فقط می توان با دقت به دو قسمت تقسیم کرد. شما نباید این شکل از قرص را به یک چهارم تقسیم کنید، چرا که دقیق نمی باشد.

مثال

شما یک قرص 40 میلی گرمی دارید که می خواهید 10 میلی گرم آن را مصرف کنید.

برای برخی از قرص ها می توانید این کار را با تقسیم قرص بر چهار انجام دهید، البته تا زمانی که قرص در هنگام تقسیم کردن، خورد نشود. برای این کار، شما از قرص شکن استفاده می کنید تا آن را نصف نمایید. سپس هر کدام از این نیمه ها را برداشته و آنها را نیز نصف کنید.

اکنون شما چهار ربع قرص دارید که هرکدام شامل تقریباً  10 میلی گرم از دارو می باشد.

شما یکی از این ربع قرص ها در طی چهار دوز مصرف آینده خود استفاده می نمایید. این به معنی آن است که حتی اگر این چهار قطعه قرص کاملاً مساوی نباشند، شما در مجموع میزان درست را مصرف خواهید کرد.

شمارش یا وزن کردن گرانول ها

برخی داروهای مانند ونلافاکسین و دولوکستین به صورت کپسول های حاوی گرانول های کوچک «آهسته رهش» عرضه می شوند. این به معنی آن است که گرانول ها شامل پوششی می باشند که به داروی داخل آنها اجازه می دهد تا به آرامی در بدن آزاد شود. از دکتر داروساز خود در مورد اینکه آیا برند داروی شما دارای این گرانول ها می باشد، سوال کنید چرا که این امر شامل همه ی برند ها نمی شود.

در صورتی که داروی شما از این نوع باشد، کپسول های آن را می تواند به دقت باز کرد و گرانول ها را درون یک ظرف خالی نمود. این گرانول ها را سپس برای تهیه دوز کوچکتر دارو می توان شمرد یا وزن نمود. این گرانول ها پس از خروج از کپسول خراب نمی شوند. این بدان معناست که می‌توانید آن‌ها را چند روز قبل از مصرف در یک بطری در بسته و محافظت‌شده از نور (به عنوان مثال یک بطری داروی کهربایی) نگهداری کنید.

مثال

شما یک کپسول 75 میلی گرمی از داروی ونلافاکسین دارید. گرانول های درون آن را خارج کرده و می شمارید.

کپسول دارای 200 گرانول می باشد. این به معنی آن است که 160 گرانول دارای 60 میلی گرم از داروی ونلافاکسین است.

توجه داشته باشید که در اندازه این گرانول ها تغییراتی وجود دارد. بنابراین وزن کردن میتواند روش دقیق تری نسبت به شمردن آنها باشد. وزن کردن مقادیر اندک ممکن است نیازمند ترازویی خاص و یک محیط بدون جریان هوا باشد.

قبل از خوردن این گرانول ها، شما می بایست آنها را درون یک کپسول برگردانید. گرانول های ونلافاکسین را می‌توان روی یک قاشق ماست پاشید تا راحت‌تر بلعیده شوند و گلوی شما را تحریک نکنند. گرانول های دولوکستین نباید با غذا و یا مایعات مخلوط شوند.

پخش پودر کپسول در آب

برخی کپسول ها شامل پودر می باشند. همانطور که توسط خدمات داروسازی تخصصی NHS عنوان شده است، این کپسول ها را می توان باز و محتویات آن را در آب حل کرد.

مثال

شما یک کپسول 20 میلی گرمی دارید. شما می خواهید 4 میلی گرم داروی ضد افسردگی مصرف کنید.

شما پودر درون کپسول را با 100 میلی لیتر از آب مخلوط می کنید. اکنون این مخلوط شامل 1 میلی گرم در هر 5 میلی لیتر است.

شما با استفاده از یک سرنگ 20 میلی لیتر از این مخلوط را که شامل 4 میلی گرم است جدا کرده و مصرف می کنید.

هر مخلوط باید قبل از مصرف به شدت تکان داده شود تا از توزیع متوازن دارو در مایع اطمینان حاصل شود. حتماً پس از مصرف داروی مورد نیاز، مایع باقیمانده را دور بریزید.

حل کردن قرص در آب

بسیاری از داروهای ضد افسردگی پس از قرار گرفتن در آب، از هم جدا شده و با آب مخلوط می شود. به این فرایند فروپاشی می گویند. اغلب این اتفاق در عرض چند دقیقه رخ می دهد، اما ممکن است کمی بیشتر طول بکشد. پس از باز شدن قرص، باید با هم زدن و یا تکان دادن، محتویات آن را در مایع حل کرد.

این فرایند را می توان ابتدا با خرد کردن قرص توسط پشت یک قاشق سرعت بخشید.

مثال

شما یک قرص 20 میلی گرمی دارید ولی می خواهید 2 میلی گرم آن را مصرف کنید.

قرص را با 100 میلی لیتر آب مخلوط می کنید. محلول دارای 1 میلی گرم از دارو در هر 5 میلی لیتر می باشد.

شما می توانید از یک سرنگ برای مصرف 10 میلی لیتر از این مخلوط استفاده کنید که به شما 2 میلی گرم از دارو می دهد.

این مخلوط باید قبل از مصرف به شدت تکان داده شود تا از توزیع یکنواخت دارو در مایع اطمینان حاصل شود. حتماً پس از مصرف داوری مورد نیاز، مایع باقیمانده را دور بریزید.

پیوست 1: خطر احتمالی علائم ترک مصرف در هر نوع داروی ضد افسردگی

بالاترین خطر احتمالی

خطر احتمالی متوسط

خطر احتمالی پایین

پایین ترین خطر احتمالی

دزونلافاکسین Desvenlafaxineآمی تریپتیلین Amitriptyline دوسولپین Dosulepin  آگوملاتین Agomelatine
دولوکستین Duloxetine  بوپروپیون Bupropion میانسرین Mianserin لوفپرامین Lofepramine
ایزوکربوکسازید Isocarboxazidسیتالوپرام Citalopram تریمیپرامین Trimipramine 
میرتازاپین Mirtazapine کلومیپرامین Clomipramineورتیوکستین Vortioxetine 
موکلوبماید Moclobemideدسیپرامین Desipramine  
پاروکستین Paroxetineدوکسپین Doxepin  
  فنلزین Phenelzineاسیتالوپرام Escitalopram  
ترانیل سیپرومین Tranylcypromineفلوکستین Fluoxetine  
ونلافاکسین Venlafaxine فلووکسامین Fluvoxamine  
 ایمی پرامین Imipramine  
 میلناسیپران Milnacipran  
 نفازودون Nefazadone  
 نورتریپتیلین Nortriptyline  
 ریبوکستین Reboxetine   
 سرترالین Sertraline   
 ترازودون Trazodone  
 ویلازودون Vilazodone   

 

پیوست 2: انواع احتمالی علائم ترک مصرف

علائم جسمانی

علائم خواب

علائم احساسی

حالت تهوعبی خوابیاضطراب
سردردافزایش رویا شبانهافسردگی
سرگیجهخواب های واضحوحشت
دل پیچهکابوس هاسراسیمگی
اسهال بی قراری و پرخاشگری
خستگی تغییرات در خلق و خو
علائم شبیه آنفولانزا  
احساس شوک الکتریکی («زاپ»)  
بی اشتهایی  

اختلالات بینایی (دو بینی

 بینایی دنباله دار)
  
تپش قلب  
آریتمی قلبی  
عرق کردن  
گر گرفتگی  
لرزش  
وزوز گوش  

حس ناآرامی درونی

و ناتوانی در ثابت ماندن (آکاتیزیا)
  

 

پیوست 3: مثال دوم دقیق برای برنامه کاهش دادن

مرحله

دوز (میلی گرم)

قرص یا شربت

1 40 قرص ها
2 35 * نصف قرص ها یا شربت
3 30 قرص ها
4 25 * نصف قرص ها یا شربت
5 22 مایع
6 20 قرص ها
7 18 مایع
8 16 مایع
9 14 مایع
10 13 مایع
11 12 مایع
12 11 مایع
13 10 شربت یا قرص
14 9 مایع
15 8.1 مایع
16 7.2 مایع
17 6.5 مایع
18 5.9 مایع
19 5.3 مایع
20 4.8 مایع
21 4.3 مایع
22 3.9 مایع
23 3.5 مایع
24 3.1 مایع
25 2.8 مایع
26 2.5 مایع
27 2.2 مایع
28 1.9 مایع
29 1.7 مایع
30 1.4 مایع
31 1.2 مایع
32 1 مایع
33 0.8 مایع
34 0.64 مایع
35 0.5 مایع
36 0.3 مایع
37 0.15 مایع
38 0  

*همه قرص‌ها مناسب نصف کردن نیستند. قبل از انجام این کار با داروساز یا تجویز کننده خود مشورت کنید.

تقدیرات

این اطلاعات توسط هیئت تحریریه مشارکت عمومی (PEEB) کالج سلطنتی روانپزشکان (Royal College of Psychiatrists) ارائه شده است. این اطلاعات بهترین شواهد و مستندات موجود در زمان نگارش را منعکس می‌کند.

نویسندگان متخصص:

  • پروفسور وندی برن، رئیس سابق، کالج سلطنتی روانپزشکان (Royal College of Psychiatrists)
  • دکتر مارک ابی هوروویتز BA BSc MBBS MSc PhD، پژوهشگر بالینی (NELFT) ، پژوهشگر افتخاری بالینی (UCL)
  • جورج رویکرافت، رئیس سیاست و کمپین ها، کالج سلطنتی روانپزشکان (Royal College of Psychiatrists)
  • پروفسور دیوید تیلور MSc PhD FFRPS FRPharmS، استاد داروشناسی روانی (KCL)

ما از پزشکان عمومی کالج سلطنتی، انجمن سلطنتی داروسازی و دانشکده داروسازی سلامت روان برای تایید این کار، و از همه کسانی که نظرات خود را ارائه کردند و از پیشبرد آن حمایت نمودند، بسیار سپاسگزاریم و قدردانی می کنیم.

(This translation was produced by CLEAR Global (Mar 2025