اختلال کم‌ توجهی - بیش‌فعالی (ADHD)

Attention deficit hyperactivity disorder (ADHD)

Below is a Persian (Farsi) translation of our information resource on ADHD in adults. You can also view our other Farsi translations.

این منبع برای بزرگسالان دچار اختلال کم توجهی - بیش فعالی (ADHD)، بزرگسالانی که فکر می‌کنند دچار اختلال کم توجهی - بیش فعالی هستند و آشنایان و حامیان آنها تهیه شده است.

این بروشور به موضوعات زیر می‌پردازد:

  • اختلال کم توجهی - بیش فعالی (ADHD) چیست
  • چالش‌هایی که آدم‌های مبتلا به اختلال کم توجهی - بیش فعالی رو‌به‌رو هستند و توانایی‌هایی که از آنها برخوردار هستند
  • علل اختلال کم توجهی - بیش فعالی
  • اگر درگیر این اختلال هستید، چطور می‌توانید کمک بگیرید و درمان شوید
  • چطور می‌توانید به خودتان یا به یکی از آشنایان‌تان که درگیر این اختلال است، کمک کنید.

اختلال کم توجهی - بیش فعالی (ADHD) چیست؟

اختلال کم توجهی - بیش فعالی در افرادی که درگیر چالش‌های زیر هستند، تشخیص داده می‌شود:

  • کم توجهی - به سختی تمرکز می‌کنند
  • بیش فعالی - بی‌قرار هستند و به سختی آرام می‌نشینند
  • تکانشگری - بدون اینکه به پی‌آمد عمل‌‌شان فکر کنند، حرف می‌زنند یا کاری انجام می دهند.

بیشتر مردم در طول زندگی یا در شرایط خاص با این چالش‌ها روبرو می‌شوند. به عنوان مثال، فرد ممکن است بعد از یک شب بدخوابی به سختی تمرکز کند.

اما برای افراد دچار اختلال کم توجهی - بیش فعالی، این چالش‌ها در دوران کودکی شروع می‌شوند و در طول زندگی ادامه دارند. با این حال، ممکن است عوض شوند یا بهبود پیدا کنند. این چالش‌ها جنبه‌های گوناگون زندگی فرد را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

”برای من، کتاب خواندن مثل این است که سوار چرخ و فلک هستم اما کتاب دست یکی از تماشاکنندگان است. هر وقت باید کاری بکنم، انگار سوار ماشین هستم و منِ بی‌صبر پدال گاز را فشار می‌دهم اما منِ کنجکاو فرمان را می‌چرخانم.” فرد مبتلا به اختلال کم توجهی - بیش فعالی

اختلال کم توجهی - بیش فعالی چه نوع اختلالی است؟

اختلال کم توجهی - بیش فعالی از اختلالات عصبی رشدی است. این نوع اختلالات، عملکرد‌های مختلف مغز را از جمله یادگیری، ارتباط، حرکات، عواطف و توجه تحت تاثیر قرار می‌گیرند.

اختلالات عصبی رشدی در دوران کودکی شروع می‌شوند و برای بیشتر مردم تا آخر عمر باقی می‌مانند. این به آن معنی است که این اختلالات درمان ناپذیر هستند. در عوض، افراد دچار اختلالات عصبی رشدی می توانند از کمک لازم و تغییرات محیطی بهره ببرند.

افراد دچار یک اختلال عصبی رشدی احتمالا دچار اختلال دیگری هم هستند، از جمله:

  • اختلال طیف اوتیسم
  • اختلالات هماهنگی
  • اختلالات گفتاری، زبانی و ارتباطی
  • سندروم تورت
  • خوانش‌پریشی
  • اختلال ریاضی.

اگر اختلال کم توجهی - بیش فعالی یک فرد تشخیص داده نشود یا درست درمان نشود، سلامت جسمی و روحی آن فرد تحت تاثیر قرار می‌گیرد.

افراد دچار اختلال کم توجهی - بیش فعالی معمولا دچار بیماری‌های جسمی و روانی دیگر هم می‌شوند. برای همین، علایم اختلال کم توجهی - بیش فعالی به سختی شناسایی می‌شوند.

اختلال توجهی بیش فعالی چقدر رایج است؟

از هر100 بزرگسال، حدود 3 تا 4 نفر دچار اختلال کم توجهی - بیش فعالی هستند. اختلال کم توجهی - بیش فعالی ممکن است هر کس تحت تاثیر قرار دهد، اما در افرادی با خصوصیت‌های زیر رایج‌تر است:

  • خواهر یا برادر یا عضو خانواده‌‌ای دارند که دچار اختلال کم توجهی - بیش فعالی است
  • مبتلا به صرع هستند
  • مبتلا به اختلالات عصبی رشدی یا یادگیری دیگری هستند
  • مبتلا به بیماری‌های روان هستند
  • سابقه ی سوء مصرف مشروب یا مواد مخدر دارند
  • پیشینه ای در سیستم عدالت کیفری دارند
  • آسیب مغزی دیده اند
  • سرپرست موقت داشتند

یا افرادی هستند که:

  • به شکل زودرس به دنیا آمدند
  • در کودکی مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله‌ای یا اختلال سلوک‌ تشخیص داده شده اند
  • گمان می رود که در کودکی دچار یک بیماری روانی مثل افسردگی یا اضطراب بوده اند.

آیا اختلال کم توجهی - بیش فعالی در مردان و زنان فرق می‍کند؟

اختلال کم توجهی - بیش فعالی در پسران از دختران بیشتر تشخیص داده می‌شود. اما میزان تشخیص اختلال کم توجهی - بیش فعالی در مردان و زنان برابرتر است. ممکن است دلیل این باشد که پسران از دختران بیشتر علایم بیش فعالی و تکانشگری نشان می‌دهند و این علایم قابل توجه هستند.

هنگام تشخیص اختلال کم توجهی - بیش فعالی در دختران و زنان احتمال می رود که:

  • اختلال کم توجهی - بیش فعالی‌شان تشخیص داده نشده باشد
  • برای ارزیابی اختلال کم توجهی - بیش فعالی به متخصص ارجاع نشوند
  • به اشتباه بیماری روان یا اختلال عصبی - رشدی دیگری در آنها تشخیص داده شود.

چطور بفهمم که دچار اختلال کم توجهی - بیش فعالی هستم؟

فهرست زیر علایم اصلی اختلال کم توجهی - بیش فعالی را نشان می‌دهد. برای اینکه اختلال کم توجهی - بیش فعالی در یک فرد تشخیص داده شود، این علایم باید حداقل دو جنبه ی زندگی روزمره ی آن فرد را تحت تاثیر چشمگیر قرار دهد. خانه، تحصیل، شغل و روابط اجتماعی جزئی از این جنبه‌ها هستند.

افراد دچار اختلال کم توجهی - بیش فعالی تجربه‌های بسیار دیگری گزارش داده اند که شاید در فهرست زیر گنجانده نشده باشند. ما نمونه هایی در اینجا آورده ایم که گستره وسیعی از سن، از کودک گرفته تا دانش آموزان و دانشجویان و همینظور شاغلان را پوشش می دهد.

کم توجهی

  • عدم توجه به جزییات
  • اشتباه کردن در مدرسه، هنگام کار یا فعالیت‌های دیگر
  • تقلا برای داشتن تمرکز به روی کار یا فعالیت‌های دیگر
  • تقلا برای گوش دادن هنگامی که کسی مستقیما با آنها صحبت می‌کند
  • مشکل پیروی از دستورالعمل ها و ناتوانی در تکمیل کار، تکلیف و وظایف دیگر
  • مشکل در برنامه‌ریزی برای کار و فعالیت
  • پرهیز یا بی علاقگی نسبت به کارهایی که به تلاش ذهنی طولانی نیاز دارند (مانند کار مدرسه، مشق، کار خانه)
  • از دست دادن وسایل مهم (مانند وسایل مدرسه، مداد، کتاب، ابزار، کیف پول، کلید، اسناد، عینک، تلفن همراه)
  • به سادگی دچار حواس پرتی شدن
  • فراموشکار بودن

بیش فعالی و تکانشگری

  • بی‌قراری یا ضربه زدن به چیزی با دست یا پا، تکان خوردن روی صندلی
  • بلند شدن از روی صندلی در وضعیت‌هایی که باید بنشینند
  • بی‌قراری و پرانرژی بودن
  • دشواری در آرام بازی کردن یا شرکت در فعالیت‌های تفریحی
  • حرف زدن بیش از حد
  • گفتن جواب بی‌اختیار قبل از اینکه سوال کاملا پرسیده شود
  • مشکل در صبرکردن برای نوبت خود
  • پریدن وسط حرف دیگران 

دیگران متوجه همه ی این علایم نمی‌شوند. افراد دچار اختلال کم توجهی - بیش فعالی اغلب راهکار‌هایی به کار می‌گیرند تا علایم خودشان را پنهان کنند. استفاده از این راهکارها ممکن است خسته کننده باشد و سلامت روان‌شان را تحت تاثیر قرار بدهد.

توانایی‌های افراد مبتلا به اختلال کم توجهی - بیش فعالی

بهتر است اختلال کم توجهی - بیش فعالی را نه تنها یک کمبود یا اختلال بلکه یک تفاوت بدانیم. بعضی افراد در شرایط خاص برخی جنبه‌های اختلال کم توجهی - بیش فعالی‌شان را توانایی می‌دانند:

  • بیش تمرکزی - بعضی افراد دچار اختلال کم توجهی - بیش فعالی می‌توانند بر کارهای مورد علاقه شان بیش از حد معمول تمرکز کنند. این می تواند به این معنی باشد که آنها در مورد موضوعات خاص بسیار آگاه هستند، یا زمانی که برای چیزی انگیزه و اشتیاق دارند، بسیار سازنده هستند.
  • پاسخ به یک بحران - سایر افراد مبتلا به اختلال کم توجهی - بیش فعالی در می یابند که به هنگام بحران، زمانی که موقعیت توجه کامل آنها را می طلبد، عملکرد بهتری دارند.
  • خلاقیت - تمایل به حواس پرتی می تواند به این معنا باشد که فرد مبتلا به ADHD به دنبال رویکرد های جایگزین و خلاقانه برای مشکلات است.

برخی از افراد مبتلا به ADHD می توانند از این ویژگی ها به نفع خود استفاده کنند. برخی دیگر ممکن است برای بهبود این نقاط قوت به حمایت نیاز داشته باشند.

”من از اینکه به من بگویند مزاحم هستم، بی ادب هستم، و همیشه وسط حرف میپرم خسته شده بودم. کسی نمیگفت که من درواقع مشتاق بودم. علاقمند بودم. هیجان زده بودم. یادم است معلمی در دبیرستان داشتم که فوق ‌العاده بود، او می گفت من عاشق این اشتیاقت هستم، اما فقط پنج دقیقه صبر کن. این حرف باعث شد احساس خوبی داشته باشم.” حمید

چگونه می توانم بفهمم یک نفر از کسانی را که میشناسم اختلال کم توجهی - بیش فعالی دارد؟

خانواده و دوستان ممکن است علایم ADHD را در فردی که می شناسند مشاهده کنند. اتحادیه منابع ADHD کانادا (CADDRA) فهرست سودمندی دارد که میتواند نشان دهد کسی که می‌شناسید ADHD حمایت نشده دارد:

  • مشک سازماندهی کارها. برای مثال، ضعف در مدیریت زمان، از دست دادن قرار ملاقات، پروژه های دیرهنگام و ناتمام مکرر
  • کار یا عملکرد تحصیلی نامنظم
  • مشکل مدیریت خشم
  • مشکلات ازدواج یا خانوادگی
  • نداشتن روال. به عنوان مثال، الگوی خواب نامناسب
  • مشکل در مدیریت امور مالی
  • رفتار های اعتیاد آور مانند مصرف مواد، خرید بی رویه یا قمار
  • حوادث مکرر به دلیل بی احتیاطی یا بی توجهی
  • مشکلات رانندگی، مانند سرعت غیرمجاز، تصادفات جدی، یا از دست دادن گواهینامه
  • مجبور شدن به کاهش حجم کاری خود، یا مشکل در انجام تکالیف درسی
  • عزت نفس پایین یا کم کاری مزمن.

افرادی که یکی از بستگان مستقیم آنها ADHD دارد، احتمال بیشتری دارد که خودشان نیز به ADHD مبتلا باشند.

 ”من به همان اندازه که با مغزم در کشمکش هستم از آن قدردانی می کنم. اینجا تعادل، برای من، مهم است. این برای من سال ها طول کشید تا بتوانم نقاط قوت خود را به دلیل تیپ عصبی ام تشخیص دهم. من به جمع ’اختلالات‘ نخواهم پیوست. تفاوت من، تجربه‌های من است که متعلق به خودم هستند.” کلر

آیا ADHD در حال شایع تر شدن است؟

در سال های گذشته، خدمات ADHD در سراسر بریتانیا شاهد افزایش تعداد مراجعات بوده است. دلایل احتمالی زیادی برای این مسئله وجود دارد، از جمله:

  • آگاهی گسترده تر درباره ADHD در بین عموم مردم و فعالان حوزه سلامت
  • همه‌گیری COVID-19، که به این معنی است که محیط‌های کاری و آموزشی تغییر کرده است. و این امر احتمالا رفتارهای ADHD را بیشتر قابل توجه کرده باشد.

ارجاع افراد بیشتر برای ارزیابی ADHD چیز مثبتی است، زیرا این یعنی کسانی که ADHD دارند می توانند حمایت مورد نیاز خود را دریافت کنند. کسانی که متوجه می شوند ADHD ندارند، اما نیازهای حمایت مرتبط دارند هم می توانند کمک مورد نیاز خود را دریافت کنند. 

برخی افراد به اشتباه می گویند که ADHD «ساختگی» یا «مد» است. در واقع، اولین مورد توصیف اختلالی شبیه به ADHD توسط یک پزشک در قرن هجدهم بود. نام این اختلال به مرور زمان تغییر کرده است، اما توصیف چالش های آن با آنچه که امروزه به عنوان ADHD شناخته می شوند، یکسان اند.

فعالان حوزه سلامت و دانشمندان در سراسر جهان توافق دارند که ADHD یک تشخیص معتبر است. دستورالعمل های روشنی وجود دارد که توضیح می دهد چگونه ADHD تشخیص داده می شود و چگونه باید ارزیابی، حمایت و درمان شود.

ADHD چه زمانی شروع می شود و چگونه در طول زمان تغییر می کند؟

در کودکی

ADHD می تواند از سنین پایین شروع به نشان دادن خود کند، و اغلب برای اولین بار زمانی که فردی در مدرسه است جلب توجه میکند. با این حال، برخی از افراد ممکن است تا سنین بزرگسالی این چالش ها را تجربه نکنند، یا ممکن است این چالش ها تا زمانی که خیلی بزرگتر شوند، مورد توجه قرار نگیرند.

اگرچه افراد مبتلا به ADHD علایم مشترک و «معمولی» دارند، ADHD می تواند در افراد مختلف، متفاوت به نظر برسد. اینکه ADHD چگونه در فرد به نظر می رسد، می تواند به موارد زیر بستگی داشته باشد:

  • پس زمینه
  • شخصیت
  • تناسب فرد با محیط
  • سطح حمایت و ساختار
  • تجربیات مثبت و منفی زندگی
  • مرحله ی زندگی.
  • علایم بیش فعالی و تکانشگری در دوران کودکی شایع تر است و در طول زمان برای برخی افراد کمتر چالش برانگیز است. علایم بی توجهی بیشتر در سنین نوجوانی و بزرگسالی به چالش تبدیل می شود.

بزرگ شدن

معمولاً جوانان با بزرگ شدن، چالش های بیشتری را تجربه می کنند و حمایت کمتری دریافت می کنند. برای مثال، اگر فردی با خانواده خود زندگی کرده باشد و حمایت زیادی داشته باشد، ADHD ممکن است تا زمانی که از خانواده خود به منظور داشتن استقلال جدا نشود، برای او مشکلی ایجاد نکند.

جوانان مبتلا به ADHD اغلب با چالش های جدیدی روبرو هستند، بطور مثال:

  • کار یا تحصیل
  • زندگی مستقل
  • روابط شخصی
  • امور مالی.

در بزرگسالی

در طول زندگی، چالش‌های جدید مانند بچه دار شدن ممکن است سطح استرس فرد را افزایش دهد. این میتواند به معنی افزایش چالش ها با بالا رفتن سن به دلیل ADHD باشد.

با افزایش سطح تقاضا و استرس، افراد مبتلا به ADHD در سازگاری با مشکلات بیشتری روبرو هستند. هنگامی که این اتفاق می افتد، آنها ممکن است به هم بریزند و بدحال شوند. با حمایت مناسب می توان از این امر جلوگیری کرد. می‌توانید اطلاعات بیشتری در این مورد در قسمت حمایت در ادامه این منبع پیدا کنید.

”دیروز پزشکم به من گفت که احتمالا ADHD دارم ... و مرا برای تایید معرفی کرده است. من در حال پردازش احساساتم در این مورد هستم. من 38 ساله هستم - در تمام عمرم به علائمم توجهی نشده است. هرگز نمی توانستم احساسم را بیان کنم بجز حالا.” ریچل

چه چیزی باعث ایجاد ADHD می‌شود؟

برای بیشتر افراد مبتلا به ADHD، این بیماری به دلیل ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی ایجاد می شود.

  • ژنتیک - عوامل ژنتیکی که منجر به ایجاد اختلال بی توجهی - بیش فعالی در فرد می شود، معمولاً از تعداد زیادی تفاوت ژنتیکی کوچک و نه یک ژن واحد تشکیل شده است.
  • عوامل محیطی - عوامل محیطی می تواند شامل موارد زیر باشد:
    • مشکلات زمانی که در رحم مادر بودید
    • عوارض زایمان
    • در معرض سموم قرار گرفتن
    • کمبود های مواد غذایی مغذی
    • آسیب مغزی.

مطالعات نشان داده است که عوامل ژنتیکی و محیطی که منجر به ADHD می شود در سایر بیماری های رایج روانی و وضعیت سلامت جسمانی نیز یافت می شود.

آیا افراد مبتلا به ADHD بیشتر به سایر بیماری ها مبتلا می شوند؟

تحقیقات نشان داده است که سایر اختلالات سلامت روانی و سلامت جسمانی در افراد مبتلا به ADHD شایع تر است. اینها شامل این موارد هستند:

  • اضطراب
  • افسردگی
  • اختلالات دوقطبی

اختلالات مصرف مواد

  • چاقی مفرط
  • اختلال در غذا خوردن
  • آلرژی ها
  • آسم
  • اختلالات خواب
  • قند خون
  • اختلالات خود ایمنی مانند آرتروز، پسوریازیس
  • هایپرموبیلیتی مفصل.

اگر فکر میکنم ADHD دارم چطور می توانم کمک بگیرم؟

اگر فکر می کنید مبتلا به ADHD هستید و این زندگی شما را تحت تاثیر منفی قرار داده است، با پزشک عمومی خود صحبت کنید، او می تواند شما را به مناسب ترین سرویس ارجاع دهد. این اغلب یک سرویس سلامت روان اجتماعی یا یک سرویس تخصصی عصبی رشدی
 است.

متأسفانه، ما می دانیم که گرفتن ارجاع برای ارزیابی ADHD برای برخی از افراد دشوار است. این ممکن است به دلیل فقدان دانش در مورد ADHD بزرگسالان باشد، یا به این دلیل که تصور می شود چالش های آنها ناشی از چیز دیگری است. به عنوان مثال، برخی از افراد با یک بيماری سلامت رواني مانند اضطراب، افسردگی یا اختلال مصرف مواد تشخیص داده می شوند، در حالی که این تنها بخشی از مشکلات آنها را توضیح می دهد. وقتی این اتفاق می افتد، میتواند باعث نادیده گرفته شدن ADHD زمینه ای شود.

همچنین می‌دانیم که لیست‌های انتظار برای ارزیابی میتواند بسیار طولانی باشد، این یعنی برخی افراد باید مدت طولانی برای دریافت تشخیص منتظر بمانند. مدت زمانی که باید منتظر بمانید به محل زندگی شما بستگی داشته باشد.

ADHD چگونه تشخیص داده می شود؟

ممکن است از پرسشنامه یا آزمون برای فهمیدن اینکه که آیا ADHD دارید یا خیر استفاده کرده باشید. پرسشنامه‌ می‌توانند به فرآیند ارزیابی کمک کند، اما ADHD فقط با موارد زیر به درستی قابل تشخیص است:

  • مصاحبه مفصل
  • ارزیابی مبتنی بر مشاوره

موسسه ملی تعالی سلامت و مراقبت (NICE)دستورالعمل‌‌هایی برای تشخیص ADHD دارد. صرف نظر از اینکه در کجای کشور زندگی می کنید، ارزیابی شما باید از این رهنمودها پیروی کند.

یک گزارش ارزیابی دقیق دست کم شامل تمام موارد زیر است:

  • وظیفه، صلاحیت و تجربه کسی که شما را ارزیابی می کند
  • بحث در مورد علایم ADHD شما و اینکه آیا معیارهای تشخیص را دارند یا خیر. این کار معمولاً توسط ابزار ارزیابی هدفمند و پرسشنامه انجام می شود
  • بررسی کامل وضعیت سلامت روان شما
  • اطلاعاتی در مورد دوران کودکی، رشد، تحصیل، و توانایی شما برای عملکرد در حوزه های زندگی روزمره
  • بررسی هرگونه مشکل سلامت جسمانی
  • در صورت امکان، جمع آوری اطلاعات از افرادی که شما را می‌شناسند، به ویژه درباره‌ی شخصیت و رفتار شما در دوران کودکی.

ارزیابی های خصوصی

علاوه بر خدمات سرویس بهداشت ملی انگلستان (NHS)، ارائه دهندگان بسیاری هستند که به صورت خصوصی ارزیابی‌های ADHD انجام می دهند.

اگر شما ارزیابی را در مکان دیگری انجام داده باشید، سرویس بهداشت ملی انگلستان (NHS) قبل از پذیرش شما مطمئن می‌شود که گزارش شما شامل همه جزییات فوق باشد. این به دلیل این است که لازم است پزشکانی که داروهای ADHD تجویز می کنند مطمئن شوند که تمام اطلاعات مورد نیاز برای تجویز دارو به صورت ایمن و برای شرایط درست، در اختیار آن‌ها قرار دارد.

بنابراین، قبل از اینکه از یک ارائه دهنده دیگر ارزیابی دریافت کنید، باید اطمینان حاصل کنید که این ارزیابی توسط خدمات NHS محلی شما قبول می‌شود.

پس از اینکه متوجه شدم ADHD دارم، چه انتظاراتی باید داشته باشم؟

پس از دریافت تشخیص ADHD، ممکن است یک دوره سازگاری را طی کنید. ممکن است احساسات مختلفی را تجربه کنید، ازجمله:

  • یافتن آرامش با دریافت توضیح برای برخی از مشکلات خود و فهمیدن اینکه تنها نیستید. همچنین ممکن است از دانستن این که شما «تنبل»، «بی میل»، «آشفته» یا هر برچسب دیگری که ممکن است در گذشته به شما داده شده باشد نیستید، احساس آرامش کنید.
  • کلافگی از این واقعیت که این بیماری زودتر تشخیص و درمان نشده است. حتی ممکن است نسبت به والدین خود، یا ارائه دهندگان خدمات آموزشی و بهداشتی که قبلا متوجه این موضوع نشده اند، احساس خشم کنید.
  • غم و اندوه به خاطر فرصت های از دست رفته و تاثیراتی که ADHD درمان نشده بر زندگی شما و افرادی که می شناسید گذاشته است.

اگر تشخیص ADHD را دریافت کرده‌اید، این تشخیص ممکن است قسمت مهمی از نحوه نگرش شما به خودتان شود. ممکن است بر قراری تعادل درست میان موارد زیر برای شما سخت باشد:

  • دیدن خودتان به عنوان فردی که زندگی‌ اش به شدت تحت تاثیر ADHD قرار دارد
  • و ندیدن ADHD به عنوان مهم‌ترین چیز درباره خودتان.

یک رویکرد متمرکز بر راه حل، که به آنچه در زندگی شما دشوار است و آنچه که می توان انجام داد تا این دشواری ها کمتر شود، می تواند به این تعادل کمک کند.

«من در حال حاضر درگیر نوسانات احساسی هستم. ای کاش زودتر بهش توجه می شد. "من پس از گوش دادن به تجربیات واقعی افراد درگیر ADHD به جای تبعیض‌های جامعه‌ای متوجه آن شدم.» - ریچل

پس از تشخیص

اگر تشخیص ADHD دریافت کرده اید، فردی که شما را ارزیابی کرده است باید در مورد موارد زیر با شما صحبت کند:

  • چگونگی تاثیر ADHD بر شما
  • اهداف شما
  • چیزهایی که در گذشته به شما کمک کرده‌اند
  • هرگونه شرایط دیگری که دارید و اینکه آیا می توانند تاثیری بر ADHD شما داشته باشند.

آنها همچنین باید شما را به هرگونه خدمات یا اطلاعاتی که ممکن است برایتان مفید باشد معرفی کنند.

قبل از شروع درمان پزشکی

قبل از شروع درمان، فردی که شما را ارزیابی می کند باید در مورد موارد زیر با شما صحبت کند:

  • تغییرات محیطی در خانه، محل کار و آموزش
  • تغییرات مفید در سبک زندگی
  • مزایا و عوارض جانبی درمان
  • ترجیحات شما برای درمان
  • هرگونه نگرانی که دارید.

در صورت داشتن ADHD چه حمایتی می‌توانم دریافت کنم؟

چیزی که می‌تواند بیشترین تفاوت را ایجاد کند، بودن درکنار افرادی است که ADHD را درک می‌کنند، و همچنین بودن در محیط‌هایی که بهترین شما را بیرون می‌کشند. این می‌تواند به این معنی باشد که در محل کار انطباق‌های لازم اجرا شوند، یا یک کاردرمانگر به شما کمک کند یک روتین موفق خانگی آماده کنید.

در ادامه به این موارد با جزئیات بیشتر می‌پردازیم، اما به خاطر داشته باشید که تغییرات محیطی می‌تواند یکی از مهم‌ترین بخش‌های حمایتی که برای ADHD دریافت می‌کنید باشد.

مهم است که به خاطر داشته باشید که یک راه‌حل واحد وجود ندارد که همه علائم ADHD را از بین ببرد. همانطور که این اطلاعات را می‌خوانید، فکر کردن راجع به اینکه این علائم چطور جنبه‌های مختلف زندگی شما را تحت تاثیر می‌گذارند می‌تواند مفید باشد.

”در حالی که مدیریت ADHD می‌تواند خیلی سخت باشد، من با کمک توانسته‌ام درباره جذب شدن به فعالیت‌های موردعلاقه‌ام بیشتر یاد بگیرم و از آن به شیوه سازنده استفاده کنم.” جیمز

فهمیدن ADHD خود

گروه‌های پشتیبانی همتایان

گروه‌های پشتیبانی همتایان خدمات رایگان یا کم‌هزینه ارائه می‌دهند تا افراد دارای ADHD بتوانند تجربیات، توصیه‌ها، استراتژی‌ها و راهنمایی‌های خود را با دیگران به اشتراک بگذارند. همچنین برای این افراد فرصت‌ برای معاشرت کردن به وجود می آورند. این ملاقات‌های گروهی می‌توانند آنلاین یا حضوری باشند. میزان دردسترس بودن و کیفیت گروه‌های پشتیبانی همتایان بسته با اینکه کجا زندگی می‌کنید متغیر است.

اطلاعات آنلاین

یاد گرفتن درباره وضعیت سلامت می‌تواند برای فرد مفید باشد، و اطلاعات زیادی راجع به ADHD را می‌توان آنلاین پیدا کرد. مهم است که در نظر داشته باشید که کیفیت اطلاعات آنلاین نیز متغیر است. متاسفانه، اطلاعات آنلاین می‌توانند غیردقیق، گمراه‌کننده یا حتی نادرست باشند. ما یکسری وبسایت‌های مفید را در پایان این منبع قرار داده‌ایم.

کاردرمانی (OT)

کاردرمانگر‌ها می‌توانند با افراد دارای ADHD کار کنند تا در موارد زیر به آنها کمک کنند:

  • برنامه‌ریزی محیط فیزیکی و اجتماعی آنها
  • توسعه مهارت‌های مدیریت موثر زمان
  • ایجاد برنامه‌ریزی موثر جهت کمک به برآورده کردن نیازمندی های کاری
  • به وجود آوردن دیسیپلین لازم برای ادامه دادن فعالیت‌های برنامه‌ریزی شده با وجود حواس‌پرتی‌ها و در عین حال منعطف ماندن در برابر تغییرات.

هدف کاردرمانی کمک به مردم است تا بتوانند تا حد امکان مستقل زندگی کنند و در فعالیت‌های معنادار شرکت کنند.

ممکن است که بتوانید از NHS یا خدمات اجتماعی برای کادرمانی رایگان ارجاع بگیرید. این بستگی به وضعیت شما دارد. همچنین می‌توانید هزینه یک کاردرمانگر مستقل را پرداخت کنید. رویال کالج کاردرمانگرها یک لیست از کاردرمانگرهای واجد شرایط و ثبت شده دارد.

”اگر می‌دانستم که افراد دارای ADHD خیلی کارها را شروع می‌کنند و به اتمام نمی‌رسانند ... دقیقا من را توصیف می‌کرده‌است. و اگر می‌دانستم که علت آن ADHD است، در مورد انجام عجولانه کارها بدون هیچ فکری محتاط‌تر عمل می‌کردم.” حمید

شغل و تحصیلات

تغییرات منطقی

طبق قانون برابری 2010، کارفرماها، کالج‌ها و دانشگاه‌ها باید تغییرات منطقی لازم را انجام بدهند تا افرادی که ویژگی‌های حفاظت شده دارند، دچار کاستی های چشمگیر نشوند. این ویژگی‌های حفاظت شده شامل معلولیت می‌شوند که ADHD را نیز دربرمی‌گیرد. می‌توانید اطلاعات بیشتری درباره معلولیت و قانون روی وبسایت دولت بیابید.

نوع تغییر منطقی که شامل شخص دارای ADHD می‌شود به موارد زیر بستگی دارد:

  • وضعیت آنها چگونه تحت تاثیرشان قرار می‌دهد
  • عملی بودن
  • سایز سازمان
  • دردسترس بودن پول و منابع
  • اینکه آیا این تغییرات کاستی شما را برطرف می‌کنند یا خیر.

این تغییرات منطقی شامل موارد زیر می‌شوند:

  • فراهم کردن یک میز در یک قسمت آرام دفتر
  • دادن دستورالعمل‌ کتبی علاوه بر شفاهی
  • سپردن کار به کسی دیگر در صورت نیاز
  • کمک کردن در سامان‌دهی وظایف.
  • انجمن خدمات مشاوره شغلی فارغ التحصیلان مثال های بیشتری ارائه می‌دهد.

دسترسی به کار

دسترسی به کار برنامه ای است که توسط وزارت کار و بازنشستگی ارائه می‌شود. این برنامه می‌تواند پشتیبانی عملی و مالی به افراد دارای معلولیت ارائه بدهد. این برنامه برای افرادی که کار می‌کنند، خود اشتغال هستند، یا دنبال کار می‌گردند، در دسترس است.

این برنامه فقط مختص افرادی است که به پشتیبانی یا تغییراتی فراتر از «تغییرات منطقی» که کارفرمایان موظف به ارائه آنها هستند، نیاز دارند. برای مثال، برنامه دسترسی به کار می‌تواند در پرداخت هزینه‌های یک مربی کار یا ارائه آموزش اضافی کمک کند. 

اطلاعات بیشتر راجع به صلاحیت و روند تقاضا برای دریافت این برنامه روی سایت دولت انگلیس موجود است.

درمان‌های روانشناسی

یکسری درمان‌های روانشناسی می‌توانند در مدیریت علائم ADHD به شما کمک کنند. اینها شامل این موارد هستند:

درمان شناختی رفتاری (CBT)

می‌توانید راجع به درمان‌هایی که می‌توانند مفید باشند روی وبسایت NHS اطلاعات بیشتری بیابید.

  • وقتی دنبال یک درمانگر می‌گردید، سعی کنید بفهمید آیا از ADHD آگاهی کافی دارند یا حاضر هستند راجع به آن یاد بگیرند. این به شما کمک خواهد کرد حمایت و مراقبت مثبتی دریافت کنید. این مسئله مهمی است چرا که برخی چالش‌های ناشی از ADHD می‌توانند درمان شما را تحت تاثیر قرار بدهند. برای مثال، فراموشکاری می‌تواند به این معنی باشد که شما یک قرار را از دست بدهید یا دیر به آن برسید، یا اینکه هنگام کار کردن روی کارهایی که از شما خواسته شده در خارج از جلسه درمانی انجام دهید، دچار مشکل شوید. 

روی وبسایت NHS یک خدمات درمان به روش گفتگو اطراف خود پیدا کنید.

درمان شناختی رفتاری (CBT)

درمان شناختی رفتاری یک برنامه ساختارمند درمان است که به مردم در شناسایی الگوهای فکری نامفید و توسعه تکنیک‌های غلبه کردن بر آنها کمک می‌کند.

اگر شما ADHD دارید، درمان شناختی رفتاری می‌تواند در موارد زیر به شما کمک کند:

  • مهارت‌های برنامه‌ریزی و مدیریت زمان
  • تنظیم و کنترل احساسات
  • گسترش حس همدلی و فهمیدن زاویه دید دیگران
  • استراتژی‌ برای بهتر کردن حواس و مدیریت رفتارهای عجولانه و بدون فکر. 

در مورد ADHD، درمان شناختی رفتاری معمولا وقتی با دارو ترکیب می‌شود موثرترین است.

مربیگری و راهنمایی

مربیان یا راهنمایان می توانند به شما در ایجاد مهارت های زندگی روزمره مانند مدیریت زمان و ایجاد تغییرات محیطی کمک کنند. مربیانی هستند که در کمک به افراد مبتلا به اختلال بی توجهی - بیش فعالی (ADHD) تخصص دارند.

با این حال، مهم است به یاد داشته باشیم که مربیگری و راهنمایی حرفه‌های خودنظارتی و فاقد استاندارد های قانونی معین هستند. خدمات مربیگری و راهنمایی سطح کیفیت و تخصص متفاوتی دارند.  وبسایت ADHD اروپا فهرستی از سوالاتی دارد که می تواند به انتخاب یک راهنمای مناسب کمک کند.

دارو

اگر تغییرات محیطی را امتحان کرده اید و هنوز با مشکل مواجه هستید، ممکن است مصرف دارو به شما کمک کند.

قبل از شروع دارو، فرد درمانگرتان باید سلامت روانی و جسمی شما را بررسی کند. آنها باید شما را در مورد خطرات مربوط به مصرف دارو های محرک در صورت داشتن هر گونه بیماری دیگری آگاه کنند، و باید از شما هنگام توجه به هرگونه عوارض جانبی دارو حمایت کنند. ‍پس از اینکه دارویی یافتید که برایتان موثر است، این دارو حداقل یک بار در سال باید مورد بررسی قرار گیرد.

چندین داروی مختلف برای درمان ADHD موجود است. این داروها به دو گروه تقسیم می شوند:

دارو های محرک:

  • متیل‌ فنیدات
  • دگزامفتامین

دارو های محرک باعث افزایش دسترسی به پیام رسان های عصبی دوپامین و نورآدرنالین در مناطقی از مغز می‌شوند که در کنترل توجه و رفتار نقش دارند. شواهد خوبی برای استفاده از محرک‌ها در درمان ADHD وجود دارد و در بیشتر افراد این محرک‌ها موثر، ایمن و به خوبی قابل تحمل اند. به طور معمول می‌توانید به سرعت بفهمید که آیا این داروها مفید هستند یا خیر.

دارو باید به تدریج افزایش یابد تا عوارض جانبی را به حداقل رسانده و دوز مناسب برای شما مشخص شود. بیشتر مردم از اولین دارویی که امتحان می کنند متوجه فواید آن می شوند. برخی دیگر ممکن است نیاز به امتحان دارویی متفاوت داشته باشند تا بهترین نتیجه را بگیرند.

بسیاری از مردم تعجب می کنند که چرا از دارو های محرک برای درمان بیماری هایی که باعث بیش فعالی می شود استفاده می شود. این داروها به تقویت بخشی از مغز می پردازند که می تواند به کنترل نواحی از مغز که باعث بیش فعالی می شود کمک کند. 

داروهای غیرمحرک:

  • اتوموکستین
  • گوانفاسین

دارو های غیرمحرک باعث افزایش دسترسی به نورآدرنالین می‌شوند یا اثرات آن را تقلید می‌کنند. در مقایسه با به دارو های محرک، معمولا طول می‌کشد تا این داروها شروع به اثرگذاری کنند. این داروها معمولاً در صورتی استفاده می شوند که داروهای محرک برای شما مؤثر نبوده یا مصرف آنها برای شما دشوار باشد.

بسیاری از افراد مبتلا به ADHD که از دارو استفاده می‌کنند، احساس می‌کنند که این داروها بسیار مفید اند، اما افرادی نیز هستند که یا نمی‌توانند یا ترجیح می‌دهند دارو مصرف نکنند. همه داروها عوارض جانبی دارند و برخی افراد این عوارض را بیشتر از دیگران احساس می‌کنند.

دارو های بدون نسخه

بعضی از افراد دارو های ADHD را بدون نسخه پزشکی می‌خرند. این کار ممکن است به دلیل این باشد که آنها مشکوک به داشتن ADHD اند اما نمی‌خواهند یا نمی‌توانند ارزیابی دریافت کنند. دلایل دیگر مصرف داروهای ADHD غیرتجویزی عبارتند از:

  • بهبود عملکرد تحصیلی یا شغلی
  • شرکت در مهمانی‌ها و فعالیت‌های اجتماعی
  • کاهش وزن.

خرید آنلاین داروی ADHD یا دریافت آن بدون نسخه ممکن است خطرناک باشد، زیرا شما:

  • ممکن است لزوما دارویی را که خواسته اید دریافت نکنید
  • از حمایت پزشک برای اطلاع از اینکه آیا دارو برای شما مؤثر بوده یا نه و اینکه چطور به درستی میتوان از آن استفاده کرد، برخوردار نخواهید بود
  • نمی توانید نظارت لازم را دریافت کنید.

هیچ مدرک قطعی وجود ندارد که مصرف دارو های ADHD عملکرد را در افرادی که ADHD ندارند، بهبود می بخشد.

”وبسایت‌های بازار سیاه وجود دارند که این داروها را به فروش می‌رسانند، اما تحت نظارت نیستند و شما لزوما نمی‌دانید چه چیزی دریافت می‌کنید، و این بسیار خطرناک است.” جیمز

برای حمایت از خود چه کارهایی می‌توانم انجام دهم؟

چندین کار وجود دارد که افراد مبتلا به ADHD می‌توانند برای حمایت از سلامت و بهزیستی کلی خود انجام دهند.

۱.  به اطرافیان خود بگویید چطور می توانند کمک کنند

مانند هر بیماری دیگر، مردم اغلب می‌خواهند کمک کنند، اما نمی‌دانند چگونه، و درنتیجه ممکن است مشاوره هایی ناکارآمد بدهند.. به افراد زندگی خود درباره چیزهایی که برایتان مفید و غیرمفید است، بگویید.

۲. سعی کنید به طور منظم ورزش کنید

ورزش منظم برای همه خوب است. در افراد مبتلا به ADHD، نشان داده شده است که به طور قابل توجهی علایم مربوط به اضطراب و افسردگی که می تواند علایم ADHD را بدتر کند را کاهش می دهد. ورزش به تنهایی ثابت نشده که تاثیر مثبتی برعلائم بیش‌فعالی، تکانشگری، یا کم‌توجهی داشته باشد.

۳. خواب کافی و با کیفیت داشته باشید

خواب ناکافی می‌تواند علایم ADHD را بدتر کند. ایجاد عادات خواب خوب می تواند چالش برانگیز باشد، اما مواردی وجود دارد که می توانید امتحان کنید:  

  • یک روال آرام بخش قبل از خواب تشکیل دهید و آن را حفظ کنید، مثل حمام کردن، گوش دادن به موسیقی
  • هر روز در ساعتی مشخص به خواب رفته و در ساعتی مشخص بیدار شوید، حتی آخر هفته ها
  • حداقل یک ساعت قبل از خواب از استفاده از صفحه‌های الکترونیکی خودداری کنید
  • از مصرف شکر، کافیین یا الکل چند ساعت قبل از خواب خودداری کنید
  • در طول روز به اندازه کافی ورزش کنید
  • اتاق خواب را تاریک و آرام نگه دارید. اگر امکان دارد، پنجره ای را برای هوای تازه باز بگذارید

۴.  هدف یک رژیم غذایی منظم و متوازن است

یک مطالعه بزرگ نشان داده است که بین علایم بی توجهی و عادات غذایی ناسالم، از جمله خوردن غذاهای حاوی قند افزوده بالا، رابطه وجود دارد. یک رژیم غذایی ناسالم بر سلامت جسمی و احتمالا خلق و خوی تاثیر منفی می گذارد، که می تواند مدیریت علایم ADHD را دشوارتر کند.  

۵. رانندگی

طبق قانون شما باید به آژانس صدور گواهینامه رانندگی و خودرو (DVLA) در مورد هر شرایطی که ممکن است بر توانایی شما در رانندگی ایمن تاثیر بگذارد اطلاع دهید.

اگر مطمین نیستید که ADHD شما یا دارو های آن بر توانایی شما در رانندگی ایمن تاثیر می گذارد، با پزشک خود صحبت کنید. اگر اختلال نقص توجه و بیش فعالی در بزرگسالان یا ADHD رانندگی شما را تحت تاثیر قرار دهد و به آژانس صدور گواهینامه رانندگی و خودرو DVLA اطلاع ندهید، ممکن است تا ۱,۰۰۰ پوند جریمه شوید. اگر درگیر تصادف شوید ممکن است تحت پیگرد قانونی قرار بگیرید 

می‌توانید اطلاعات بیشتری را در این مورد از وبسایت آژانس صدور گواهینامه رانندگی و خودرو DVLA بیابید.

چگونه می‌توانم یکی از آشنایانم که ADHD دارد، حمایت کنم؟

اگر فردی را می شناسید که مبتلا به ADHD است، چند کار وجود دارد که می توانید برای آسان تر کردن زندگی او و خودتان انجام دهید.

۱.  با این اختلال آشنا شوید

فقط به این دلیل که با یک فرد مبتلا به ADHD ملاقات کرده اید، به این معنی نیست که همه آنها را میشناسید. کسب اطلاعات بیشتر در مورد این بیماری می تواند به شما کمک کند تا درک بهتری از ADHD داشته باشید. همچنین به فرد نشان می دهد که به او اهمیت می دهید.

”این خسته کننده، متغیر و اعصاب خورد کن است که چندین بار در روز اتفاق می‌افتد. می‌تواند بر همه جنبه‌های زندگی شما تاثیر بگذارد و بسیاری از این تاثیرات پنهان است، به خصوص با بار ذهنی زنانی که درگیر مسائل خانگی، کار، خانواده هستند. هیچکس نمی تواند درک کنند.” مارگارت

۲. به یک گروه حمایت همتایان بپیوندید

برخی از گروه‌های حمایت همتایان ADHD بزرگسالان گروه‌های جداگانه‌ای را برای زوج ها و همسران تشکیل می‌دهند یا به آنها اجازه می‌دهند در گروه‌های ADHD شرکت کنند. قبل از شرکت ابتدا با گروه تماس بگیرید. معمولاً می‌توانید اطلاعات بیشتری درباره گروه حمایت همتایان را آنلاین پیدا کنید.

۳. با فردی که می شناسید صحبت کنید

از شخصی که می شناسید بپرسید آیا کاری می‌توانید برای کمک به او انجام دهید یا نه. اگر در حال حاضر چیزی به ذهنشان نمی‌رسد، می‌توانید به آن‌ها اطلاع دهید که اگر در آینده به فردی برای گفتگو نیاز داشتند، شما دردسترس هستید.

۴.  حواستان به انگ های اجتماعی باشد

تصورات اشتباه زیادی در مورد ADHD و افرادی که آن را دارند وجود دارد. شما می توانید با آگاه کردن خود و سایر افراد در مورد واقعیت های ADHD کمک کنید.

۵. احساس کلافگی تان را مدیریت کنید

اگر رفتار شخص مبتلایی که می شناسید برایتان ناراحت کننده یا ناامید کننده است، احساسات خود را با فردی قابل اعتماد دارید در میان بگذارید. اگر می خواهید مشکلی را مطرح کنید، سعی کنید به وضوح توضیح دهید که موضوع چیست و فکر می کنید چه چیزی می تواند کمک کند. ممکن است کارهایی وجود داشته باشد که هر دوی شما می توانید برای حل مشکل انجام دهید.

”گاهی اوقات وقتی در مورد ناتوانی صحبت می کنیم، فرض می کنیم که باید یک چیز قابل مشاهده باشد. وقتی ADHD دارید آنقدرها به چشم نمی‌آید، و اغلب مردم آن را به شخصیت شما نسبت می‌دهند.” حمید

اطلاعات بیشتر و حمایت

راهنمای NICE در مورد اختلال کم توجهی - بیش فعالی در بزرگسالان

این دستورالعمل ها شناخت، تشخیص و مدیریت ADHD در کودکان، جوانان و بزرگسالان را پوشش می دهد. هدف آنها بهبود شناخت و تشخیص، و همچنین کیفیت بهتر مراقبت و حمایت از افراد مبتلا به ADHD است.

اطلاعات درباره ADHD

سازمان های خیریه ADHD

در زیر جزییات برخی از بنیادهایی که با افراد مبتلا به ADHD کار می‌کنند، آورده شده است:

گروه‌های پشتیبانی همتایان

  • پشتیبانی | ADHD UK  - حمایت همتایان، سخنرانی های آموزنده و جلسات پرسش و پاسخ کارهایی است که ADHD UK برگزار می کند.
  • جلسات پشتیبانی از ADHD به صورت گروهی - ADHD Aware - جلسات گروه‌های پشتیبانی همتایان برای فراهم کردن فضای امن توسط ADHD Aware برگزار می شود. این گروه ها برای افراد مبتلا به ADHD و دوستان و خانواده های شان است.

اطلاعات درباره بهزیستی

منابع

این اطلاعات توسط هیئت تحریریه مشارکت عمومی Royal College of Psychiatrists (PEEB) تولید شده است. این اطلاعات بهترین شواهد موجود در زمان نگارش را منعکس می‌کند.

نویسندگان متخصص: دکتر دیتمار هنک و دکتر کیت فرانکلین

از افرادی که تجربه زنده ADHD را دارند که به توسعه این منبع کمک کردند و با مهربانی موافقت کردند تجربیات خود را به عنوان نقل قول به اشتراک بگذارند، سپاسگزاریم.

تشکر ویژه از سوزان دان موروا، بنیانگذار و تسهیل کننده گروه حمایت از ADHD بزرگسالان بریستول.

منابع کامل در صورت درخواست قابل ارائه می‌باشند.

(This translation was produced by CLEAR Global (May 2024